آموزش مدیریت استراتژیک- قسمت پنجم

محیط عملیاتی

محیط عملیاتی سطح یاز محیط بیرون سازمان است که شامل مولفه های خاص و صریح برای مدیریت سازمان می باشد. مولفه ای اصلی این سطح عبارتند از: مشتری، عوامل رقابتی، نیروی کار، تامین کنندگان و عوامل بین المللی.

 

محیط درونی

محیط درونی عبارت است از سطحی از محیط سازمان که در داخل سازمان بوده و معمولا مفاهیمی خاص و صریح از مدیریت سازمان ارائه می دهد. این مفاهیم می تواند شامل منابع مالی، ساختار سازمانی، قابلیت های سازمانی، سیستم ها و روش ها باشد.

 

محیط های کسب وکار رقابتی و پیدایش بنگاههای دیجیتالی(Digital Firms)

چهار تغییر عمده و قدرتمند جهانی باعث تغییر محیط کسب وکار گردیده است:

1-    پیدایش اقتصاد جهانی

2-    دگرگونی موسسات تجاری

3-    پیدایش بنگاههای دیجیتالی

4-    دگرگونی اقتصاد صنعتی

 

موفقیت بنگاه ها امروز و آینده به توانایی آنها برای عمل کردن در سطح جهان بستگی دارد. جهانی شدن و IT هم چنین تهدید های تازه ای برای بنگاه های کسب کار داخلی به بار می آورند. برا ی این که بنگا ه ها در بازارهای بین المللی شرکای رقابت آمیز می باشند به سیستم های اطلاعاتی و ارتباطات قدرتمندی نیاز دارند.

 

اقتصادهای صنعتی د رحال تبدیل شدن به اقتصادهای خدمات دانایی و اطلاعات هستند در حالی که تولیدات صنعتی به کشورهایی منتقل شده اند که دستمزدها د رآن جا پایین است.  در یک اقتصاد مبتنی بر دانایی اجزای کلیدی تولید ثروت هستند.

 

بنگاه های کسب وکار سنتی یک چیدمان سلسله مراتبی، متمرکز، ساخت یافته شامل متخصصانی بود که به طور نمونه بر  مجموعه ی ثابتی از رویه های عملیاتی استاندارد تکیه داشت تا یک کالا یا خدمت تولید شده ی انبوه را تولید دهد. سبک جدید بنگاه های کسب وکار، چیدمان مسطح، غیر متمرکز، انعطاف پذیر و متشکل از نیروهای همه فن حریف است که برای تحویل کالا و خدمات سفارشی برای بازارها یا مشتریان ویژه مناسبند.

 

استفاده گسترده از IT در بنگاههای کسب و کار از اواسط دهه ی 1990 همگام با طراحی دوباره سازمان شرایط پیدایش پدیده ای تازه د رجامعه ی صنعتی به نام بنگاه های دیجیتالی را ایجاد کرد.

 

تعریف بنگاه های دیجیتالی: یک بنگاه دیجیتالی بنگاهی است که در آن تقریبا همه ی مناسبات کاری سازمان با مشتریان، عرضه کنندگان و کارکنان به صورت دیجیتالی و با واسطه ی آن انجام می شود. وجه تمایز بنگاه های دیجیتالی با بنگا ه های سنتی اتکای تقریبا کامل آن ها به مجموعه ای از فناوری اطلاعات برای سازماندهی و مدیریت است. برای مدیریت بنگا ه های دیجیتالی، IT تنها یک توانمند ساز نیست بلکه شامل هسته های اصلی کسب وکار و ابزار اولیه ومدیریت است.

 

محیط های کسب وکار در حال تغییر

جهانی شدن:

-   مدیریت و کنترل در یک بازار جهانی

-   راقبت در بازارهای دنیا

-   گروه های کاری جهانی

-   سیستم های تحویل جهانی

و ........

 

 

دگرگونی بنگا ه های نوآور:

-   مسطح کردن

-   تمرکززدایی

-   انعطاف پذیری

-   استقلال محلی

-   هزینه های پایین مبادله وهماهنگی

-   واگذاری اختیارات

-   کار مشارکتی و کار گروهی

و ........

دگرگونی اقتصاد های صنعتی:

-   اقتصاد مبتنی بر دانایی و اطلاعات

-   کالا و خدمات جدید

-   دانایی یک دارایی محوربهره ور و استرتژیک

-   رقابت مبتنی بر زمان

-   عمر کوتاه محصول

-   محیط پرتلاطم

و .......

پیدایش بنگاه های دیجیتالی:

-  مناسبات دیجیتال با مشتریان و عرضه کنندگان

-  انجام فرآیندهای اصلی کسب وکار از طریق شبکه های دیجیتالی

-   مدیریت دیجیتالی دارائی های کلیدی شرکت

-   درک و پاسخگویی سریع به تغییرات محیطی

و........

 

آموزش مدیریت استراتژیک- قسمت چهارم

نگرش در بنگاه ها در زمینه ی IT :

1-    نگرش این که IT وسیله ایست برای کاهش تعداد کارکنان

2-    به کارگیریIT  د رمشاغل نامناسب

3-    IT جهت سهولت زندگی داخلی سازمان نه ارتقا و سرویس دهی به مشتریان

4-    نگاه به IT مثل یکی از وظایف و تکالیف و نه یک منبع داخلی

IT یک رویکرد تحول ساز است و نه خودکارکردن فرآیندهای موجود.

 

راه کارهای فناوری اطلاعات د رجهت محوریت دادن به مشتری

تبدیل فناوری اطلاعات از یک توان گیر به یک توان بخش مستلزم این است که سازمان ها تمامی بهره هایی را که می توانند در زمینه ی کا رخودشان از این فناوری ببرند به روشی برای خود تعریف کنند. بدیهی است که IT تنها یکی از ابزارها ی کلیدی است که جهت علاقه مندی به نزدیک تر شدن به مشتریان باید مرود نظر قرار گیرد. بسیاری از سازمان ها هم اکنون موفق شده اند از   IT جهت به کارگیری راهکارهای افسانه ای و خلق فرصت های تازه استفاده کنند.

1-    پاسخ گو بودن(Responsiveness)

2-    انعطاف پذیری(Flaxibility)

3-    ارتقا شیوه اجرایی

4-    کارکردن با مشتری

5-    نزدیک کردن انسان ها به یکدیگر

 

متغییرهای محیطی موثر در سازمان

مدیران برای تجزیه و تحلیل کارآمد و موثر محیط سازمان باید از ساختار محیط سازمانی آگاهی داشته باشند. محیط سازمان معمولا در سه سطح متفاوت دسته بندی می شود: 1- محیط عمومی 2- محیط عملیاتی 3- محیط درونی

محیط عمومی(General Environment):

محیط عمومی در برگیرنده ی سطحی از محیط بیرونی یک سازمان است که شامل عواملی است که ب نحوه ی مدیریت سازمان تاثیر بلند مدت می گذارد. برخی از اصلی ترین این عوامل عبارتند از عوامل اقتصادی، اجتماعی و .... .

 

عوامل اقتصادی: - میزان اعتبا رقابل دسترس

-         میانگین سطح درآمد مشتریان

-         تمایل افراد به خرج کردن

-         نرخ بهره

-         نرخ تورم

-         نرخ مالیات

-         الگوهای مصرف

-         روزهای بیکاری

-         سطوح بهره وری کارکنان

-         روند های بازار سهام

-         وضعیت اقتصاد کشورهای خارجی

-         فاکتورهای واردات و صادرات

-         تغییرات تقاضا

-         تغییرات قیمت

-         سیاست های پولی

 

عوامل اجتماعی: - جمعیت شناسی

-         ویژگی های اجتماعی( ارزش های اجتماعی)

 

عوامل سیاسی: - خط مشی های پولی دولت

-         میزان بودجه های دولتی

-         بازارهای جهانی نفت

-         ایدئولوژی حاکم بر جامعه

-         ثبات دولت

-         ثبات اجتماعی

-         سیاست خارجی

 

عوامل قانونی: - قوانین دولتی

-         قانون تجارت

-         تعرفه ها

-         قوانین واردات و صادرات

                       - قوانین بین المللی

آموزش مدیریت استراتژیک - قسمت اول

مدیریت استراتژیک IT
سیستم چیست؟
مجموعه ای است از اجزای به هم پیوسته که به علت وابستگی حاکم بر اجزای خود کلیت جدیدی را احراز کرده و از نظم و سازمان خاصی پیروی می کند و در جهت تحقق هدف معینی که دلیل وجودی آن است فعالیت می کند.

سازمان چیست؟
1- سازمان عبارت است از دسته بندی و گروه بندی افراد در قالب های نظام یافته به گونه ای که مساعی هماهنگ شده ی آن ها در یک محیط متغیر به صورت وسیله ای برای نیل به هدف های سازمانی در آید.( David.R.Hampton)
2- سازمان یک نهاد اجتماعی است که دارای هدف بوده و سیستمی است که به سبب داشتن یک ساختار آگاهانه فعالیت های خاصی را انجام می دهد و دارای مرزهای شناخته شده ای می باشد.(Richard.L.Daft)
3- سازمان عبارت است از فرآیندی نظام یافته از روابط متقابل افراد برای دست یافت به هدف های معین.(Hicks & Gullet)
این تعریف از 5 عنصر مشخص تشکیل شده است:
1- سازمان همیشه از افراد تشکیل می شود.
2- این افراد به طریقی با یکدیگر ارتباط دارند.
3- این روابط متقابل را میتوان نظام بخشید
4- کلیه افراد در سازمان دارای هدف های مشخصی هستند و بعضی از این هدف ها در عملکرد آن ها اثر می گذارد. هر فرد انتظار دارد که از طریق همکاری در سازمان به هدف های شخصی خود نائل شود.
5- این روابط متقابل نیل به هدف های مشترک سازمانی را که ممکن است با هدف های شخصی افراد متفاوت باشد میسر کند.



مدیریت چیست؟
عبارت است از فرآیندی برای حل مسائل مربوط به تامین هدف های سازمانی به نحو مطلوب از طریق استفاده ی موثر و کارآمد از منابع کمیاب در یک محیط در حال تغییر.(Kreintner)
- فرآیندی برای حل مساله
- هدف های سازمان
- کارآیی
- منابع کمیاب
- محیط در حال تغییر

نگرش سیستمی(System Approach)
نگرش سیستمی دیدگاهی است که به ما اجازه می دهد تا نیروها و متغیرهایی که در محیط خارج و داخل سازمان تاثیر اساسی دارند بشناسیم و به عملکرد و جایگاه آن در سازما پی ببریم. این نگرش در اداره ی سازمان ها موجب یکپارچگی در ایجاد چارچوب کلی می شودو جنبه ها ی گوناگون شناخت سازمان ها را عملی می سازد و از نظر مدیریتی نگرش سیستمی موجب می شود تا مدیران به سازمان ها به صورت یک کل و بخشی از یک محیط بزرگ تر توجه کنند.

تئوری عمومی سیستم ها و کاربرد آن در مدیریت


نگرش سیستمی: 1- نگرش سیستمی یک راه تفکر است
2- نگرش سیستمی روش اصولی تجزیه و تحلیل است
3- نگرش سیستمی شیوه ی مدیریت است

در نتیجه ی نفوذ مبانی علوم گوناگون در حیطه ی سازمان و مدیریت فصل تازه ای در تئوری سازمان و مدیریت به وجود آمد و این تئوری جدید به نام تئوری سیستم ها معروف شد. به نظر طرفداران این تئوری هر یک از عوامل مختلف تشکیل دهدنده ی یک سازمان ( نیروی انسانی، ساختار رسمی و .... ) جزئی کوچک از یک سیستم است و تغییرات در هر یک از این اجزا موجب ایجاد دگرگونی در سایر اجزای سازمان می شود. پیم تئوری عمومی سیستم ها برای مدیریت نظام های سازمانی به قدری عمیق و حیاتی است که عدم آشنایی با آن ها مدیریت این سیستم ها را با ناکامی مواجه می سازد.

منابع در اختیار مدیران:
الف)‌منابع فیزیکی
ب) منابع مفهومی: اطلاعات، دانش و...

تفاوت منابع:
1- مالکیت
2- حالت فیزیکی و مفهومی

نگرش جدید سازمان ها
سازمان های که از دهه ی 1870 براساس فرماندهی و کنترل شکل گرفته اند مانند موجود زنده ای هستند که تنها پوسته ی بیرونی اعضای آن را به هم نگه داشته است. شرکت های بزرگ امروز بر محور اطلاعات شکل می گیرند.(دراکر)
1- وظیفه ی مدیریتی = فرماندهی و کنترل
نتیجه = نارضایتی مشتری

2- وظیفه مدیریتی= مربیگری
نتیجه = مشتری مداری

_________________