دنیای مجازی

فضای مجازی، هویت و جامعه

جامعه و هویت

جامعه و هویت بخشی ازا عتقاد نامه کنشگرایی سمبولیکی میباشد که هویت شخصی برگرفته از روابط جنسی مؤنث/مذکر با دیگران و تصوری از ارزشیابی‌ها ومفاهیم دیگران را شامل میگردد.

همانگونه که چارلز کولی (Charles Cooley) یک قرن پیش بدان اشاره نموده‌ است:

"در طبقه‌ای گیرا و وسیعی از موارد، مرجع اجتماعی، شکلی از تصوری صریح از نحوه خودنمایی‌ها در ذهن می‌باشد و نوعی از احساسات و عواطف نفسانی است که به واسطه نگرشی معطوف بر ذهن مشخص می‌گردد.خود اجتماعی از این نوع (از این دسته) را باید خود انعکاسی یا خود آئینه نامید."

همانگونه که صورت، هیئت و لباس امان را در آئینه مشاهده می‌کنیم و به آنها توجه نشان می‌دهیم، چرا که جزئی از ما بوده و موجب خرسندی ما می‌باشند، از اینرو در تصور، ذهن دیگری را به آنچه که درخصوص ظاهر، نزاکت، اهداف،‌ کردار، شخصیت،دوستانمان فکر می‌نماید و از جهات گوناگون تحت تأثیر آن قرار می‌گیرد را تعبیر می‌نماییم.خودرأیی و مواردی از این نوع به نظر دارای سه عامل اساسی به شرح ذیل می‌باشند:

تصوری از ظاهرمان نسبت به شخص دیگر؛

تصوری از قضاوت شخص از این ظاهر؛

و نوعی از احساسات و عواطف نفسانی، همانند غرور یا شرمساری.

خلق و بقای هویت فرایند ارتباطی مستمری از مقایسات و قضاوتهای درون فردی می‌باشد که تجربیات و رهنمون‌های فرهنگی گذشته را تداعی می‌نماید.رابطه تنگاتنگی میان هویت فردی و هویت گروهی وجود دارد.در عین حال تعامل میان هویت گروهی و فردی، دربرگیرنده تمایزات آن دسته از افرادی میباشد که از آنها به متفاوت بودن تعبیر می‌گردد.

از نقطه نظر تاریخی اختلاف به همراه ارتباط در طول زمان و مکان در حد بالایی قرار داشته است.در تاریخ انسانی، روابط روزانه با دیگران تنها به روابطی محدود گردیده که در زمان و مکان سهیم بوده‌اند.

قرابت و جامعه فیزیکی،عامل‌های خلق و بقای هویت را مشخص ساخته است.پاسخ به سؤال «شما اهل کجا هستید؟» مبنایی را برای هویت گروهی ارائه نموده و برچسبی برای تمایز اعضائ گروه از دیگران بوده است.تکامل اشکال جدید ارتباطاتی که ملزومات زمان و مکان را غالب می‌سازد، این حلقه را شکافته و مبنای جدیدی را برای هویت و جامعه ارائه می‌نماید. رابطه میان هویت و جامعه درتعریف و تبیین ارتباطات به عنوان شبکه‌های ارتباطات درون فردی که معاشرت، حمایت و اطلاعات را ارائه می‌نماید، محفوظ گردیده است.( Wellman ول من 2001)

در نیمه قرن بیستم آشکار بود که توسعه تکنولوژی ارتباطات، مفهوم مهجور هویت را به عنوان مکانی که بطور فیزیکی محدود گردیده، ارائه نموده و به واسطه نوعی از روابطی مشخص گردیده که دانشمندان اجتماعی معاصر از آن به عنوان گروه‌های اولیه و اصلی قلمداد می‌نمایند.مساله “urban mosaic" که ورث) (Wirth در سال1938 با آن مواجه گردیده و دیگر بوم شناسان انسانی شیکاگو با نظامی جایگزین گردیده است که بیشتر مرهون مکان اجتماعی می‌باشد تا جغرافیای فیزیکی.کستلز) (Castells درسالهای 2001 - 1996، شیوه‌ای را طرح ریزی می‌نماید مبتنی بر اینکه جامعه‌ای مبتنی بر ارتباطات محلی و دیگر گروه‌های بسته با مجموعه‌های جدیدی از ساختارهای اجتماعی به گونه‌ایی جایگزین گردد که به عنوان مشکلی از شبکه اجتماعی قابل توصیف و تشخیص باشد.ول من) (Wellman به عنوان پیشگام شیوه‌ایی برای جامعه مبتنی بر شبکه‌های تجزیه و تحلیلی روابط در جامعه غربی در اوایل قرن بیست و یکم به نکته ذیل اشاره می‌نماید:

"ارتباطات پراکنده، از روندی همراه با پراکندگی و نقص برخوردار می‌باشند.اغلب مردم به واسطه ارتباطات چندگانه و ارتباطاتی که به صورت پراکنده و جزیی صورت می‌پذیرد، به گونه‌ای عمل می نمایند که گویی با شبکه‌هایی از خویشان، همسایگان،دوستان،‌همکاران و روابط سازمانی سروکار دارند (مواجه می‌باشند).علاوه بر همگام شدن با همان گروه بعنوان اشخاصی که در اطراف آنها می‌باشند،هر شخصی از جامعه شخصی مربوط به خود برخوردار می‌باشد"ول من ( Wellman 2001). پیامد یک چنین شیوه‌ایی این می‌باشد که هرشخصی همچنین ممکنست هویتهای چندگانه‌ایی را محفوظ دارد.

روابط آن لاین (On line)

توسعه اینترنت به طور فزاینده‌ای امکان ایجاد و حفظ روابط چندگانه را افزایش داده است، برخی از این نوع روابط ممکن است تنها درفضای مجازی وجود داشته باشد.رشد ارتباطات به واسطه کامپیوتر ازتوسعه و بسط آنچه که آنتونی گیدنز از آن به عنوان جامعه‌ایی انعکاسی و فردگرایانه یاد می‌نماید، حمایت و همراهی می‌نماید.برای آنهایی که متصل به فضای مجازی می‌باشند، ارتباطات بواسطه کامپیوتر، فرصتی را به منظور جستجوی اطلاعات، حمایت و تأیید هویت را صرفنظر از ملزومات زمان و جغرافیا ارائه می‌نماید.بسیاری از اطلاعات جستجو شده هر چند که ممکنست سطحی و ناچیز باشند، منوط به زمان و هزینه سفر بوده، اما بسیاری دیگر از اشکال و گونه‌های اطلاعات ممکنست به مسائل مرگ و زندگی مربوط گردد.ظاهراً مرور اینترنت به منظور جستجوی اطلاعات پزشکی دومین و رایج ترین شکل جستجوی اطلاعات می‌باشد (پس ازجستجو برای کسب اطلاعات در خصوص نقاشی یا نوشته خارج از اخلاق دربارة مسائل جنسی و دیگر فعالیت‌های مربوط به سکس).بیمارانی که از بیماریهای حاد پزشکی رنج می‌برند (یا ناراحتی‌های عمومی)می‌توانند درمان و تشخیصی را که پزشک معالجشان به آنها ارائه نموده بررسی نمایند،به دنبال درمانهای جایگزین بوده ویاازحمایت وپشتیبانی بیماران دیگری که تجاربشان رابواسطه الحاق به گروه حامی آن لاین(Online) درمیان می‌گذارند، بهره‌مند گردند.

توانایی کاربران در راستای پنهان سازی جنبه های شخصیتی خود در ارتباطات اینترنتی، شرایط نگران کننده یا بسیار دشواری را ایجاد می نماید.همانگونه که کارتون New Yorker بدان اشاره می‌نماید:

"در وب، هیچکس نمی‌داند که شما یک سگ هستید". همچنین، هیچکس نمی‌داند که شما عضوی از یک گروه نژادی، نابینا، معلول، جوانی بدنام – یا دارای هرگونه خصوصیات نامناسب اخلاقی می‌باشید. رید)2000:35 (Reid خاطر نشان می سازد که:

"آزادی برای اوضاع و شرایط نامشخص یا خلق دوبارة اوضاع بر روی شبکه اینترنت منتج به تشریح و تبیین اوضاع چندگانه حیات انسانی می‌گردد.تحقیق در خصوص جوامع مجازی که با نقابهای زمان و نژاد و با جنسیت و طبقه سرشار گردیده، تقریباً هر نوع جنبه‌ایی از هویت را به ارمغان می‌آورد".

اهمیت منفک از ارتباط متقابل آن لاین، بویژه اگر بواسطه پهنای باند نسبتاً کم کانالهای ارتباطی همانند ایمیل یا اشکال دیگر مبتنی بر متن، اجرا گردیده باشد،بحث جامعی ازحوزه فریبکاری آگاهانه یا اتفاقی را به ارمغان می‌آورد.

در ارتباط آن لاین(Online) شخص هرگونه اسم یا عنوانی را به خود اختصاص می‌دهد که خوشایند دیگران می‌باشد و می‌تواند در راستای حفظ هویتهای مختلف بسیاری کوشش نماید.

آزادی اینترنت باعث می‌شود تا مردم مقوله معرفی خود را به شیوه های مطلوب تجربه نمایند، اما با وجود این آزادی، خطرات متفاوتی مردم را تهدید می‌نماید.رید)2000:35 (Reid "از فرافکنی خود در محیط مجازی به عنوان آزادی خود از قید و بندهای واقعی ـ به عنوان ارائه فرصت در راستای توصیف و معرفی چیزی که معروف و پذیرفتنی می‌باشد، یاد نموده است. با این وجود، وی معتقد است که این داستانها همیشه پایان خوبی را به همراه ندارد".

یک عده از خطرات تعیین و مشخص گردیده است.توانایی مجریان برای کنترل اوضاع خودشان در راستای در دسترس بودن در اینترنت به هیچ وجه مطلق نمی‌باشد، اما فرصتهایی را در راستای تعمق درخصوص فریب یا تعبیر غلط اتفاقی ارائه می‌نماید.تعیین و تثبیت هویت ارتباط آن لاین(Online) مشکل می‌باشد.هاراسیم Harasim) ، 1991). برخی از مردم ممکنست، بخشی از اطلاعات شخصی خود را تغییر دهند (بعنوان مثال، رنگ مو، سن، وزن، درآمد)، برخی دیگر نیز ممکن است هویت خود را به کلی تغییر دهند.

به معنای دیگر اتخاذ «هویتهای مجازی» کاملاً باهویت در روابط رو در روی روزانه متفاوت می‌باشد. دوناث (Donath 1995) به این موضوع اشاره می‌نماید که "در مقایسه با جهان فیزیکی،گذر بعنوان شخص دیگری در آن لاین (Online) تا هنگامی که نشانه‌های هویت وجود دارد،نسبتاً آسان است". تغییر جنسیت به ویژه در اتاقهای گفتمان(Chat Rooms) و بازیهای آن لاین تجربه‌ایی عمومی می‌باشد.برای مثال ویلی، برین، و برن استینBornstein)، 1994؛ Brien ‘O’،1998؛Wiley، 1995( تطابق مشابهتی را در شبکه‌ایی از هویت جنسی جایگزین بررسی نمودند (بطور کلی،انعکاس یا بازتابی ازعدم موازنه جنسی در کاربرد اینترنت که مردان از خود به عنوان زنان یاد می‌نمایند).

ترکل(Turkle 1995) پیشنهادی را ارائه می‌نماید مبنی بر این که برای یک مرد معرفی خود به عنوان یک زن در آن لاین نسبتاً آسان می‌باشد.به منظور معرفی یک مرد در خارج خط به عنوان یک زن، مرد مجبور است تا قسمتهای مختلفی از بدن خود را اصلاح نماید، صورت خود را آرایش و حتی کلاه گیس برسر کند، لباس زنانه و کفشهای پاشنه بلند بپوشد، صدا، طرز راه رفتن، اطوار و اخلاق شخصی‌اش را تغییر دهد.اما در آن لاین مسئله تغییر علائم زنانه، ممکن است مسئله‌ایی ساده به نظر آید ـ اگرچه ممکن است حفظ هویت جنسی زنانه یا مردانه به دروغ در مدت زمانی طولانی مشکل باشد. اشکال و گونه‌های مختلفی از تجربه و آزمایش ممکن است شخصی را در برگیرد که سن خود را متفاوت یا خود را متعلق به گروه نژادی مختلف به دور از حقیقت واقعی نشان دهد.انگیزه برای یک چنین فریبکاری، توالی از کنجکاوی غیرمغرضانه تا دلایل شرارت بار و شیطانی را دربرمی‌گیرد، با این وجود موفقیتهایی که با وجود یک چنین هویتهای جدیدی میتواند حفظ گردد، ممکن است ناشی از احیای گفتارها یا کردارهای قالبی در راستای توانایی ایفای نقش مقلدان باشد. با این وجود میزان موفقیت چنین فریبکاری به آمادگی دیگر هنرپیشگان برای پذیرش آن و یا نشان دادن واکنشی به هویت پیشنهادی بستگی دارد.

حتی هنگامیکه کوشش آگاهانه و عمدی در راستای گمراه نمودن وجود ندارد، معدود نشانه‌های متنی به طورعمومی در آن لاین قابل دسترس می‌باشد که فرصتهایی را برای دریافت کنندگان پیغامها در راستای خواندن هرچه بیشتر یا کمتر از آنچه تمایل به آن را داشته‌اند، ارائه می‌نماید.

البته، تأثیر فریب و کشف این مقوله که شخص گمراه شده است، مطابق با تأثیر کنشهای پیچیده و بغرنج و مطابق با دامنه روابطی که با برتری و رجحان احساسی آراسته شده است، متفاوت خواهد بود. برای مثال به یکی از نمونه‌های حادی که در آن تجربیات مشارکت کنندگان در JennyMUSH -جامعه‌ایی مجازی که در راستای حمایت از قربانیان سوءاستفاده جنسی طراحی شده است- اشاره می‌نماییم. رید Reid) ، 1996).

در روزهای نخستین، JennyMUSH محیط امنی را برای مردمی که تجربیات و ثبات احساسی را با هم تقسیم می‌کردند، به نظر می‌آمد.نقطه ضعف جامعه فوق به واسطه فعالیتهای افراد ناشناسی که جنسیت صوری‌اشان از زن به مرد تغییر یافته، هویت خود را به عنوان پدر قلمداد نموده و سپس به عمل تجاوز به عنف مجازی مبادرت می‌نمودند و با ارسال پیغامهای گرافیکی به طرف مقابل خود تجاوز جنسی خشونت آمیز را به تصویر می‌کشند، نمایان گردید.

فعالیت و ارتباط میان افراد پس از گذشته یک ساعت و نیم از زمانی که یکی از مدیران از آنچه که اتفاق افتاده بود آگاه شد، متوقف گردید با این وجود اذیت و آزار به عمل آمده تأثیر بلند مدتی را به همراه داشته و جامعه از هم فرو پاشیده بود.در مکانی که احساس امنیت و مالکیت حاکم شده باشد در آن مکان بدگمانی و نگرانی وجود خواهد داشت. داستانی مشابه به داستان فوق الذکر توسط دیبل Dibble (1999) که در آن تجزیه و تحلیل وی در مورد آقای بانگل (Bungle) نمونه‌ایی از تجاوز مجازی خصوصی در لامبادا مو (LambdaMoo) گزارش شده است.

مثال حال حاضر داستان "جووان" مرد روانپزشکی می‌باشد که به عنوان زنی معلول خود را جا زده و واردسایت گروه حامی زنان معلول گردیده، افراد داخل سایت را به انجام عمل جنسی مجازی - همجنس بازی زنانه- اغوا نموده و سپس تظاهر به مرگ‌اشان می‌نمود.(ون گلدر(Van Gelder)