مهندسی مجدد منابع انسانی از طریق فناوری اطلاعات

نویسنده / مترجم:

آزاده شاهی بیک، لیلا هاشمی

در حال حاضر ما در عصری به سر می بریم که تغییرات آن به مراتب بنیادی‌تر از تغییر و تحولات انقلاب صنعتی است و از همین رو سازمانها برای حفظ بقا و حضور خود در عرصه رقابت ناگزیر به دگرگونی و استفاده از تازه‌ترین دستاوردهای فناوری برای دستیابی به بالاترین سطح بهبود تواناییهای خود و کارکنان خود هستند. مهندسی مجدد سازمانها را می توان از جهات مختلف محصول تکامل طبیعی و عملی استراتژی های کاربردی برخی از رویکردهای مدیریتی اخیر دانست که تاثیر عمده ای بر نحوه نگرش مدیریت و دگرگونی سازمانها داشته است . این رویکردهای جدید شامل «مدیریت کیفیت جامع (TQM)» ، «تمرکز بر روی مشتریان» و جدیدترین آنها «مهندسی مجدد فرایندها (BPR)» هستند. مهندسی مجدد سازمانها یک رویکرد کل نگر است که طی فرایندی، استراتژی رقابت سازمان را با پردازشهای درونی و کارکنان آن مرتبط می کند. این ارتباط از طریق به کارگیری جدیدترین ابزارهای ارتباطی برقرار می شود. در هر سازمانی این باور وجود دارد که تحقق اهداف عالی سازمان در گرو برخورداری از منابع انسانی کارآمد و بهره‌ور است. تمام سازمانها برای سازگاری با تغییرات محیطی لازم است به طور مداوم نسبت به توسعه و بهسازی نیروی انسانی ، تجهیزات، فناوری، قوانین و مقررات و فرهنگ سازمان اقدام کنند. مفهوم مهندسی مجدد «همر» و «چمپی» مهندسی مجدد فرایند کسب و کار را اینگونه تعریف می کنند : «بازاندیشی بنیادین ، طراحی نو و ریشه ای فرایندها برای دستیابی به پیشرفتی شگفت انگیز در عملکرد براساس معیارهایی نظیر هزینه ، کیفیت ، خدمات و سرعت.» واژگان کلیدی در این تعریف عبارتند از : 1 - بنیادین : شیوه اصلی کار شرکت چیست؟ 2- ریشه ای: تمامی روندهای کاری و ساختار های موجود باید فراموش شوند و شیوه‌های جدید کار کردن کشف شوند. تغییرات سطحی مفید نیستند و تغییر باید در ریشه عملی شود. 3- شگفت انگیز: باید به تغییرات چشمگیر و خارق‌العاده دست یافت نه بهبودهای جزئی و اندک . 4- فرآیندها: طراحی مجدد باید بر فرایندها متمرکز باشد نه بر وظایف ، شغلهای افراد یا ساختارها . ‍‍‍[‍‍3] در نتیجه یک سازمان باید با پشت سر نهادن روندهای کاری قدیمی کار را از نو شروع کند. مهندسی مجدد در کانون خود بر فرایندها متمرکز است . «داونپرت» و «شورت» فرایند را مجموعه ای از وظایف تعریف می‌کنند که به طور منطقی با یکدیگر در ارتباط هستند و برای دستیابی به یک نتیجه کاری تعریف شده اجرا می شوند. فرایندها ، سلسله فعالیتهایی هستند که مشترکا نتیجه ارزشمندی را برای مشتری به بار می آورند. [4‍‍‍‍‍‍] با توجه به این تعاریف ، مهندسی مجدد تحولات تدریجی را نمی پذیرد و با در نظر گرفتن دگرگونیهای پر شتاب فناوری، بازار و اقتصاد، دگرگونیهای بنیادین و شدید را مد نظر قرار می دهد . این دانش تمام روشهای سازماندهی، مدیریت تحول و ابزارهای مهندسی صنایع را مورد استفاده قرار می دهد تا بر ویرانه سازماندهی بوروکراتیک (دیوان سالاری ) ، سازمانهای نوین فرایندگرا و انعطاف‌پذیر را بسازد. [7‍‍‍‍‍‍[ مهندسی مجدد در منابع انسانی درصورتی که در سازمان شما فعالیتهای روزانه به طور کارا و مؤثر انجام نمی شود، ‌دپارتمان منابع انسانی اولین جایی است که باید مهندسی مجدد در آن شروع شود. این روشی است که مدیران شــــرکتهایی چون AT&T و هیولت – پاکارد به کـــــار گرفته اند. در حالی که بسیاری از متخصصان منابع انسانی به طور مؤثر در حال بهره برداری از فناوری اطلاعات به منظور مهندسی مجدد فرایندهای منابع انسانی هستند ، بسیاری دیگر هنوز تصویر مبهمی از مهندسی مجدد دارند. اینکه مهندسی مجدد چیست ؟ چه کــاری می تواند انجام دهد؟ و چه مشکلاتی ممکن است در حین اجرا رخ دهد؟ . [1] مهندسی مجدد معمولا برای توسعه ، تولید ،‌ لجستیک ،‌توزیع یا در بعضی مواقع جهت حمایت کردن از مشتریان و فروشندگان هدف گذاری می‌شود اما به ندرت برای اجرای آن در قسمتهای مالی و منابع انسانی تلاش می‌شود. به هر حال، منابع انسانی مجموعه ای از سیستم ها و فرایندهایی است که قادر است بزرگترین سرمایه شما را بالفعل کند. [2‍‍‍‍‍‍] نیاز به کاهش هزینه ، ارائه خدمات با کیفیت‌تر و تغییر فرهنگی سه عامل اصلی جهت آغاز فعالیتهای مهندسی مجدد منابع انسانی هستند. محیطهای کسب و کار رقابتی در حال افزایش ،‌ بسیاری از کارشناسان منابع انسانی را به سختی تحت فشار قرار می دهند تا هزینه های اجرایی منابع انسانی را کاهش دهند،‌ خدمات با کیفیت تری تحویل دهند و فرهنگ سازمانی رقابتی تر و مؤثرتری ایجاد کنند. به منظور افزایش سرعت و صحت تصمیمات مرتبط با افراد و فراهم آوردن خدمات منابع انسانی به موقع و با کیفیت ، فرایندها و سیستم های اطلاعاتی منابع انسانی بسیاری از شرکتها احتیاج به یک بازنگری اساسی دارد. در حقیقت فرایند مهندسی مجدد وظایف منابع انسانی را همراستا ، اتوماتیک و یکپارچه می‌کند ، در نتیجه یک مزیت رقابتی قدرتمند برای سازمان فراهم می‌آورد. [1] گامهای مهندسی مجدد معمولا فرایند مهندسی مجدد از طراحی تا اجرا شامل چهار فاز است: مرحله 1- نیاز سنجی: اغلب ، فعالیتهای مهندسی مجدد زمانی شروع می‌شود که شرکتها از وضعیت موجود ناراضی هستند یا از طرف فرایندها و سیستم های موجود جهت پاسخ به فرصتهای تجاری جدید یا به دست آوردن اهداف خاص تحت فشار هستند ، در حقیقت مهندسی مجدد به عنوان ابزاری برای به دست آوردن اهداف کسب و کار جدید یا نشان دادن مشکلات کسب و کار استفاده می شود. در این مرحله شرکتها باید قبل از صرف زمان و منابع جهت شروع فعالیت به دو پرسش اساسی پاسخ دهند: 1- چرا مهندسی مجدد لازم است؟ -2 چگونه مهندسی مجدد برای به دست آوردن اهداف کسب و کار با استراتژی کلی سازمان منطبق می‌شود؟ مرحله 2- حمایت و پشتیبانی از سوی مقامات بالای سازمان: بدون حمایت فعال و مستمر مدیریت ارشد ، یک فعالیت بنیانی مثل مهندسی مجدد دیر یا زود شکست خواهد خورد .در مهندسی مجدد منابع انسانی مجریان رده بالای منابع انسانی نیاز به حمایت قوی از طرف مدیران ارشد سازمان دارند. بعد از کسب حمایت از طرف مدیریت ارشد سازمان معمولا در این مرحله تصمیمات لازم با توجه به ماموریت فعالیت مهندسی مجدد ، حوزه کاری این فعالیت و منابع مورد نیاز جهت کار اتخاذ می‌گردد. مرحله 3- تشکیل تیم راهبری: تیم راهبری متشکل از مدیران ارشد منابع انسانی، مدیران MIS ، مدیران میانی و مشاوران خارجی معمولا در این مرحله تشکیل می‌شود. وظایف تیم راهبری 1)درک ارتباطات کلیدی مشتریان / کاربران در فرایندها؛ 2)ترسیم کردن فرایندهای جاری و محدودیتهای سیستم؛ 3)هدف گذاری هزینه ای/ خدماتی جدید برای فرآیندها؛ 4)شناسایی فرایندهایی که باید مهندسی مجدد شوند و ایجاد یک طرح اجرایی فاز بندی شده. در این مرحله تیم راهبری می‌تواند مسیر کلی مهندسی مجدد را تعیین کرده و مشاوران و فروشندگان درخواستهای سخت افزاری و نرم افزاری را انتخاب کند. مرحله 4- تشکیل تیم های اجرایی: تیم های اجرایی برای خلق راه حل جهت هریک از فرایند های هدف گیری شده تشکیل می‌شوند. در این مرحله افراد تیم ، فرایند موجود را شناسایی کرده و راه حلهای چندگانه برای فرایند ایجاد می‌کنند، برای هر راه حل تحلیل سود- هزینه انجام می‌دهند و در نهایت ساختار ،‌نیروی انسانی و نیازهای سیستمی فرایند انتخاب شده را تعیین می‌کنند. طرحهای عملی برای تست آزمایشی ، نصب تجهیزات ، تغییر ،‌آموزش و استخدام نیز در این مرحله فرمول بندی و اجرا می‌شود. در نهایت فعالیتها و فرایند های اصلی باید پیاده سازی و اجرا شوند تا پیشرفت و اثر تجاری فعالیتهای مهندسی مجدد نمایان شود. [[1 به عنوان مثال تیم اجرایی مهندسی مجدد منابع انسانی را می توان به صورت 6 تیم سازماندهی کرد که عبارتند از : 1- تیم ارتـــباطی کارکنان که مدیریت برنامه های ارتباطات را بر عهده دارند و مراقب هستند تا خطوط ارتباطی همیشه باز و آزاد باشد؛ 2- تیم آموزش و کارآموزی که توجه اصلی خود را حول برنامه‌های آموزش رهبری و آموزشهای تکنیکی متمرکز می‌کند؛ -3 تیم های متفاوت برنامه‌ریزی که مسئول برنامه ریـــزی سمینارها ،‌ارائه خدمات مشاوره ای به همه کارکنان برای رسیدن به هوشیاری ،‌درک و پذیرش همه گونه تنوع و تفاوت هستند؛ -4 تیم برنامه ریزی و تعیین استراتژی پژوهشهای نیروی انسانی که تضمین کننده همسویی و پشتیبانی کامل سیستم‌های پژوهشی از استراتژی های شرکت به شمار می آید؛ -5 تیم برنامه ریزی نیروی کار که مسئولیت ایجاد رابطه ای موثر و مفید با اتحادیه های کارگری و همچنین آماده کردن کارکنان برای دگرگونیهای آینده نظیر تیم های خودگردان و فناوریهای جدید را به عهده دارد؛ -6 تیم ارائه خدمات به کارکنان که مسئولیت اداره امور حقوق و مزایای کارکنان ، طرحهای تشویق و بهره و‌ری ، مطالعات و بررسیهای مرتبط با کارکنان و تامین خدمات تخصصی و مشاوره ای مرتبط با موضوعهای نیروی انسانی را بر عهده دارد. شش عامل کلیدی در موفقیت فعالیتهای مهندسی مجدد منابع انسانی -1 همراهی و حمایت مدیریت ارشد سازمان: پشتیبانی مدیر اجرایی ارشد سازمان نقش اساسی در موفقیت مهندسی مجدد دارد. بر این اساس لازم است جلسات پی در پی و منظمی با حضور مدیریت ارشد در طول این فعالیت برگزار شود. 2 - چشم انداز و مدل واضح و روشن برای تغییرات در منابع انسانی: ارتباط روشن بین مدل کسب و کار و طراحی مجدد منابع انسانی و وضوح استراتژی های تجاری، ‌ارزشها و موقعیت رقابتی سازمان نقش بسزایی در پیشرفت فرایند مهندسی مجدد منابع انسانی دارد؛ 3- ارتباطات شفاف ، صادق و پیاپی: برای اینکه افراد مرتبط با فعالیت مهندسی مجدد با ماهیت کار آشنا شده و آن را به خوبی درک کنند لازم است تا در موقعیتهای مختلف و به صورت حضوری و رو در رو در مورد آن بشنوند و اطلاعات کسب کنند؛ 4- توانمند سازی کارمندان و مدیران: باید به مدیران و کارمندان اختیارات لازم داده شود تا مسئولیت نتایج کارهایشان و هدفهای مورد نظر را قبول کنند؛ 5- تغییر در سیستم های حمایتی (پاداشها ، ارزیابی ، طراحی مجدد شغل و ...): -6 اختیار و قدرت دادن به تیم های مهندسی مجدد و پاسخگو نگاه داشتن آنها جهت هدفهای روشن و قابل اندازه گیری. [1]‍‍‍‍‍‍ مفهوم فناوری اطلاعات: با توجه به حضور در عصر اطلاعات ، آنچه توجه همه شرکتها و سازمانها را به خود جلب کرده است سرمایه‌گذاری در فناوری اطلاعات و بهره‌وری حاصل از آن است. براساس تعریف،‌ فناوری اطلاعات (IT) عبارت است از مجموعه ابزارها، تجهیزات ، دانش ، روش و مهارت استفاده از آنها در تولید ،‌انتقال و جابه جایی ، پردازش و مصرف اطلاعات . [6[ دامنه علوم مرتبط با این فناوری بسیار گسترده و وسیع بوده و مباحثی نظیر علوم رایانه و مهندسی نرم افزار ، مخابرات ، ‌سیستم های اطلاعاتی مدیریت ، سیستم های پشتیبانی تصمیم (DSS) ،‌هوش مصنوعی(AI)، مدیریت اطلاعات ،‌مهندسی دانش ،‌فناوری چند رسانه ای ،‌ روباتیک و پایگاههای اطلاعاتی اینترنتی را شامل می‌شود. این فناوری نوظهور بسیاری از عرصه‌ها را تحت تاثیر خود قرارداده است که از جمله آنها می‌توان به تولید و صنعت و فعالیتهای خدماتی- پشتیبانی اشاره کرد. نقش فناوری اطلاعات در فرآیند مهندسی مجدد فناوری اطلاعات در مهندسی مجدد نقش عمده ای ایفا می‌کند ، فناوری به تنهایی و به صورت انتزاعی نمی تواند موجب تغییر و تحول باشد. اما با وجود این ،‌فناوری می‌تواند تاثیر بسیار قوی و گسترده ای از خود به جا بگذارد ،‌ خصوصا وقتی که به نحو صحیح و مطلوبی با یک برنامه مهندسی مجدد ریشه‌ای که قصد تبدیل سازمان سنتی مبتنی بر فعالیت به سازمان مبتنی بر تیم متمرکز ،‌حول نیازهای مشتریان و تغییر نظام فعالیتی به نظام راهبری فرایند را دارد ،‌عجین شده باشد. فناوری اطلاعات به ایجاد تغییرات در سازمانها که آن هم عمدتا تغییراتی در ماهیت کار ،‌ادغام وظایف سازمانی و تبدیل نیروهای رقابتی است کمک می‌کند. فناوری اطلاعات می تواند در ایجاد تغییرات به مهندسی مجدد یاری برساند و از این رو می‌توان آن را در حکم تسهیل کننده مهندسی مجدد تلقی کرد. لذا طراحی مجدد فرایندها اغلب به وسیله کمک گرفتن از فناوری اطلاعات صورت می‌گیرد. در اغلب حالات، فناوری اطلاعات مهمترین عامل توانایی بخش مهندسی مجدد است. آنچه که امروز دانستن آن درباره نقش فناوری اطلاعات اهمیت دارد این است که فناوری اطلاعات تنها چگونگی انجام کارها را دگرگون نمی‌کند بلکه تعریف اقتصاد ، تجارت و رقابت را هم تغییر داده است. [7[ همواره پروژه مهندسی مجدد به نیازهای اطلاعاتی جدید نیازمند است و شاید لازم باشد که به منظور رفع این نیازمندیها فناوری جدید به کار گرفته شود. امروزه اجرای فرایند مهندسی مجدد منابع انسانی با استفاده از فناوری اطلاعات در بخشهای مختلفی همچون حقوق و دستمزد ، گزینش و استخدام ، آموزش ، ارزیابی عملکرد ، پاداش دهی و پیاده سازی فرهنگ سازمانی نقش عمده ای را در راستای دستیابی اهداف ایفا می‌کند. از آنجا که واژه فناوری اطلاعات بسیار گسترده است و جنبه های بسیاری را شامل می شود، می توان به کاربرد آن در فعالیتهای منابع انسانی از جنبه های مختلف اشاره کرد: 1- تجهیزات و سیستم‌ها، 2 – نرم افزارهای کاربردی، 3 – اینترنت، 4 – اینترانت، 5 – واقعیت مجازی، 6 – آموزش از راه دور. نتیجه گیری با وجود تحولات گیج کننده فناوری نوین ، تا زمانی که دپارتمان منابع انسانی هنوز به حفظ روشهای سنتی خود ادامه می‌دهد ، به سختی می توان انتظار تغییر و تحولی بنیادین در آن را داشت. اگر دپارتمان منابع انسانی هنوز به ساختار فعالیتی و سلسله مراتب سنتی خود چسبیده باشد، مطالب ارائه شده در این مقاله ، پیرامون فناوری اطلاعات ،‌قادر به ایجاد هیچگونه تغییر و تحولی در این قبیل دپارتمانها نخواهد بود. اصول پیشنهادی «آدام اسمیت» و «فردریک تیلور» در زمینه سازماندهی بر مبنای فعالیت و سلسله مراتب، در زمان خود اصول کاملا صحیحی به نظر می رسیدند، زیرا منطبق با سطح فناوری عصر خود طراحی شده بودند و از عمر آنها چندین دهه و حتی در مواردی یک قرن می گذرد. تا زمانی که دپارتمان منابع انسانی روشهای سنتی خود را کنار نگذارد و به مهندسی مجدد بنیادین خود نپردازد ، فناوری جدید تنها در حد رویاها و صرفا روی کاغذ وجود خواهد داشت. همچنان که فناوری به سوی آینده گام بر می‌دارد و رقبا به تطبیق سازمان خود با فناوری جدید می‌پردازند ،‌ سازمانهایی که نمی خواهند دست به تغییرات بنیادین بزنند راهی جز ترک عرصه رقابت نخواهند داشت و در این وادی نقش دپارتمان منابع انسانی از اهمیت دو چندان برخوردار است.

منبع:www.industryinfobase.ir

اتوماسیون اداری

نویسنده / مترجم:

نرگس درخشنده

تعریف اتوماسیون اداری:

در این زمینه تعاریف متعددی شده است که مهمترین آن عبارتست از کاربرد وسایل الکترونیکی در فعالیتهای دفتری به منظور افزایش کارایی است.

ضرورت اتوماسیون اداری:

این پدیده به عنوان یک امر جدید و ضروری تلقی می شود، و در زمینه حل مسائل اساسی که سالها، سازمان را دچار دردسر کردهاند امیدواریهایی ایجاد نموده است.

چگونگی ارتباط اتوماسیون اداری با اطلاعات مدیریت:

اتوماسیون اداری بوسیله ایجاد ارتباط اطالعات غیر رسمی که ستادههای رسمی حاصله از پردازش داده را تکمیل می نماید. نقش مهمی در سیستم های اطلاعات مدیریت باز می کند. از این طریق ارتباطات خیلی کوتاه تر و راحتتر از تایپ برای دستیابی به تلفن و یا نوشتن دستی پیغام بر روی یک  زیر دستی و دادن آن به منشی برای تایپ کردن می باشد.

کاربردهای اتوماسیون اداری:

1)      واژه پردازی: کاربرد یک وسیله هدایت کلیدی با قابلیت ذخیره الکتریکی به منظور تهیه اسناد چاپ شده است.

2)      پست صوتی: یک روش برطرف کردن مشکل تایپ استعدم نیاز به تایپ ناشی از استفاده پست صوتی منجر به انتشار گسترده آن می گردد.

3)      کنفرانسهای صوتی: این کنفرانسها ارتباط صوتی را فراهم می کنند همچنین به عنوان کنفرانس تلفنی نیز نامیده می شوند.

4)      کنفرانس ویدئویی: این کنفرانس مستلزم داشتن شبکه ویدئویی علاوه بر شبکه صوتی می باشد.

5)      کنفرانسهای کامپیوتری: در این نوع کنفرانس شرکت کنندگان بوسیله شبکه کامپیوتری بهم مرتبط شده اند و این کنفرانس مستلزم یک گروه تعریف شده از شرکت کنندگان که عناوین خاص را مشخص سازند، می باشد.

6)      ویدئو تکس: یک مجموعه تلویزیونی از یک ترمینال یاریز کامپیوتر است و هدف دریافت اطلاعات می باشد.

7)      انتقال از طریق پست تصویری: پست تصویری اغلب فاکس نامیده می شود و به کامپیوتر نیازی ندارد و این فرایند به بهترین نحو با تعریف کپی کردن از راه دور بیان می گردد.

8)      پست الکترونیکی: پست الکترونیکی توسعه شبکه های ارتباطی استقرار یافته قبل از کامپیوتر است.

9)      روز نگار الکترونیکی: مدیر سازمان از این طریق به راحتی می تواند سالنامه را بازیافت نماید و همچنین سالنامه می تواند براحتی بهنگام شود و یک مدیر می تواند به سالنامه مدیر دیگر برای تعریف یک زمان آزاد مشترک به منظور برگزاری جلسه دسترسی یابد.

10)   بازیافت اسناد: در هنگام دستیابی به اسناد و مدارک قبلی نیز اتوماسیون به خوبی عمل می کند

منبع:www.industryinfobase.ir

۱۰ مورد از این حوادث مخاطره‌آمیز It

فناوری اطلاعات چهره جهان ما را تغییر داده است، در جهان امروز حتی لحظه‌ای را نمی‌توان بدون استفاده از جلوه‌ای از آی‌تی به سر برد.
اما همین فناوری وقتی به علت خطای انسانی، نقص‌هایی داشته باشد، می‌تواند به فاجعه منجر شود. در این پست ۱۰ مورد از این حوادث مخاطره‌آمیز را لیست می‌کنم:



۱- سال ۱۹۸۳- سیستم اخطار پیش‌هنگام روس‌ها نزدیک بود باعث جنگ جهانی سوم شود: در آثار علمی-تخیلی زیادی صحبت ازخطاهای تصادفی کامپیوترها شده که منجر به فاجعه‌های انسانی می‌شوند. به علت سری بودن این مسائل نظامی، کمتر این گونه حوادث فاش شده‌اند.
اما یکی از این خطاها مه فاش شده است: در سال ۱۹۸۳ یک باگ نرم افزاری در سیستم هشدار‌دهنده روس‌ها رخ داد. سیستم هشدار می‌داد که پنج موشک بالستیک به سمت روسیه شلیک شده‌اند. تنها نیروی غریزه یک افسر روس به نام استانیسلاو پتروف باعث شد که روسیه جواب متقابل ندهد و یک جنگ اتمی شروع نشود. تنها استدلال پتروف این بود که آمریکایی‌ها در صورت یک حمله واقعی از تعداد بیشتری موشک استفاده می‌کنند!

استانیسلاو پتروف
2- سال ۱۹۹۰ - مشکلی در شرکت ارتباطی AT&T، باعث مشکل در ارتباط تلفنی خدود ۷۵ میلیون نفر شد: ابتدا مشکل به وجود آمده به گردن هکرها انداخته شد ولی بعد معلوم شد که مشکل در یکی از ۱۱۴ مرکز سوئیچ شرکت، باعث این حادثه شده است. در هنگام ارتقای نرم‌افزاری تنها در یک خط کدنویسی خطایی رخ داده بود.

3- سال ۱۹۹۶ - انفجار آریان ۵: در سال ۱۹۹۶ راکت حاوی ماهواره آریان ۵ لحظاتی بعد از پرتاب منفجر شد. آژانس فضایی اروپا برای طراحی و ساخت این موشک، ۸ میلیارد دلار خرج کرده بود. به علاوه موشک یک ماهواره ۵۰۰ میلیون دلاری را حمل می‌کرد که دانشمندان قصد داشتند به کمک آن تأثیر بادهای خورشیدی را بر میدان مغناطیسی زمین بررسی کنند.اما چرا موشک منفجر شد؟ هنگامی که کامپیوتر موشک می‌خواست اطلاعات مربوط به سرعت جانبی موشک را از یک فرمت ۶۴ بیتی به یک فرمت ۱۶ بیتی تبدیل کند، دچار مشکل و سرریز اطلاعات شد. موشک یک کامپیوتر رزرو هم داشت. اما این کامپیوتر هم چند میلی‌ثانیه دیگر دچار مشکل مشابه شد، چون کامپیوتر دوم دقیقا از همان نرم‌افزار کامپیوتر اول استفاده می‌کرد!

4- سال ۲۰۰۶ - ایرباس A۳۸۰ به خاطر نرم‌افزار ناسازگار دچار مشکل شد: نرم‌افزاری به نام CATIA که برای طراحی و مونتاژ هواپیما به کار می‌رود باعث این مشکل شد. شرکت‌های آلمانی و فرانسوی که قطعات مختلف هواپیما را می‌ساختند از دو نسخه متفاوت این نرم‌افزار استفاده می‌کردند و همین عدم تطابق و سازگاری باعث مشکل در هواپیماهای ایرباس A۳۸۰ می‌شد

مشکل سرانجام شناسایی و برطرف شد ولی ضرر و زیان ناشی از ان را نمی توان تخمین زد. این مشکل پروژه ایرباس را یک سال و حتی بیشتر با تأخیر مواجه کرد.
۵- سال ۱۹۹۸ - فضاپیماهای مریخ‌نورد: دو فضاپیما راهی مریخ شدند. یکی قرار بود در مدار مریخ بچرخد و دیگری در یکی از قطب‌های مریخ بنشیند. هدف از پرتاب این فضاپیماها این بود که ، آب و هوا و میزان دی‌اکسید کربن جو مریخ و همچنین وجود آب در این سیاره بررسی شود.

اما سیستم راهبری این فضاپیماها دچار مشکل شد. مشکل این بود که یکی از پیمانکارهای ناسا که در ساخت سیستم راهبری سهیم بود، از سیستم اندازه‌گیری متریک استفاده نمی‌کرد! یک سفر ۱۸۶ روزه که ۱۲۵ میلیون دلار برای آن خرج شده بود، به فاجعه منتهی شد و فضاپیمای مدارگرد گم شد

۶- مشکل آژانس حمایت از کودکان: آژانس حمایت از کودکان: مشکل در نرم‌افزارهای این کامپیوتر باعث شد، پرداخت‌هایی بیش از اندازه به ۱.۹ میلیون نفر و پرداخت‌هایی کمتر به ۸۰۰ هزار نفر انجام شود.
۷- باگ ملینیوم یا مشکل سال ۲۰۰۰: به احتمال زیاد درباره این مشکل خوانده‌اید و شنیده‌اید. طراحان نرم‌افزارها هنگام ثبت‌ تاریخ تنها دو رقم سمت چپ را در نظر می‌گرفتند، در نتیجه قوتی سیستم‌های کامپیوتری وارد سال ۲۰۰۰ می‌شدند، ناخواسته با مشکل مواجه می شدندو هزینه زیادی برای رفع این مشکل انجام شد، تقریبا ۴۰۰ میلیارد دلار!
۸- سال ۲۰۰۶ - وقتی لپ‌تاپ‌های آتش می‌گرفتند: موضوع وقتی شروع شد که در یک شوی تجاری در ژاپن یکی از لپ‌تاپ‌های Dell ، آتش گرفت. البته موضوه منحصر به لپ‌تاپ های دل نبود و شایعاتی در مورد آتش گرفتن لپ‌ِتاپ‌های شرکت‌های دیگر هم وجود داشت ولی از بدشانسی دل، محترق شدن لپ‌تاپش در مقابل دیده‌های عموم مردم اتفاق افتاده بود.


عکسی از این صحنه
مشکل پیدا شد. اشکال در قسمت باطری و پاور لپ‌تاپ بود. دل مجبور شد باطری ۴.۱ میلیون لپ‌تاپ را تعویض کند. رئیس شرکت دل، مایکل دل تقصیر را به گردن باطری‌های تولید شده سونی برای این شکرت انداخت.
اما موضوع، به لپ‌تاپ‌های دل محدود نشد، اپل هم با آی‌پاد و Macbook و رایانه‌های شخصی خود مشکل پیدا کرد. شرکت سونی درگیر برنامه تعویض باطری شد و بین ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار زیان دید.
۹- زیمنس و مشکل سیستم صدور گذرنامه: تابستان سال ۹۹ نیم‌میلیون شهروند بریتانیایی در گرفتن گذرنامه دچار مشکل شدند. قوانین عوض شده بود و آنها مجبور شده بودند قبل از رفتن به تعطیلات برای اطفال کمتر از ۱۶ سال خود هم گذرنامه بگیرند. در همین زمان اداره گذرنامه سیستم کامپیوتری‌اش را به سیستم کنترل‌نشده زیمنس تغییر داده بود.
نتیجه این عدم هماهنگی این شد که صدها انگلیسی تعطیلات خود را از دست دادند و اداره گذرنامه مجبور شد مبالغ زیادی برای پرداخت غرامت و همچنین اضافه‌کاری کارکنان پربداخت کند.
۱۰- سال ۲۰۰۷ - مشکل فرودگاه لوس‌آنجلس: به خاطر مشکلی در یک کارت شبکه ، به مدت ۸ ساعت هیچ هواپیمایی نمی توانست بر زمین بنشیند.

منبع:www.iranmatrix.org

یافتن حفره امنیتی در صفحه کلیدهای بی‌سیم

سرویس اخبار خارجی ایتنا - سیگنال ردوبدل شده بین کیبرد و رایانه رمزنگاری می‌شود اما برای اینکار از الگوی رمزنگاری ضعیفی استفاده شده است.

محققان در سوئیس راهی برای جلوگیری از ضرب کلیدهای ایجاد شده توسط صفحه کلیدهای بی‌سیم یافتند.

تیمی از شرکت Dreamlab Technologies که وظیفه آن آزمودن میزان آسیب‌پذیری نرم‌افزارها می‌باشد آزمایشی را با استفاده از یک صفحه کلید بی‌سیم ساخت مایکروسافت و بررسی سیگنال ارسالی از آن به کامپیوتر انجام دادند.

همانند بسیاری از صفحه کلیدهای بی‌سیم که از بلوتوث استفاده نمی‌کنند، این محصول مایکروسافت نیز از طیف رادیوئی 27 مگاهرتز استفاده می‌نماید.

سخنگوی شرکت اعلام نمود: « Dreamlab Technilogies موفق شد کلید رمزنگاری شده‌ای که کیبرد بی‌سیم مایکروسافت از آن استفاده می‌نماید را بشکند...بسیاری از محصولات بی‌سیم رده رومیزی مایکروسافت بر پایه همین فناوری ساخته شده‌اند. نظر ما اینست که هیچکدام از این محصولات از امنیت کافی برخوردار نمی‌باشند.»

این تیم دریافت که سیگنال‌های بی‌سیم تا مسافت 10 متری و با استفاده از یک گیرنده رادیویی ساده، یک کارت صوتی و نرم‌افزار مناسب قابل دریافت می‌باشد.
این سیگنال‌ها در مسافت‌های بیشتر از ده متر نیز با استفاده از آنتن‌های حرفه‌ای و قوی‌تر نیز قابل دریافت می‌باشند.

سیگنال ردوبدل شده بین کیبرد و رایانه رمزنگاری می‌شود اما برای اینکار از الگوی رمزنگاری ضعیفی استفاده شده است.

جزئیات فنی دقیق این گزارش منتشر نشده است و از آنجا که اصلاح الگوی رمزنگاری مستلزم صرف زمان کافی می‌باشد لذا Dreamlab اعلام داشته که تا پیش از یافتن راهی برای اصلاح این مشکل اقدام به انتشار جزئیات نخواهد نمود

کارت هوشمند چیست وچگونه کار می کند؟

یک کارت هوشمند از نظر اندازه شبیه به کارت های اعتباری پلاستیکی که یک تراشه در آن کار گذاشته شده است می باشد. قرار دادن یک تراشه در کارت به جای نوار مغناطیسی، آن را تبدیل به یک کارت هوشمند با قدرت سرویس دهی در مصارف گوناگون می نماید. این کارت ها به دلیل دارا بودن تراشه، دارای قابلیت کنترل عملکرد بوده و فقط اطلاعات مربوط شخصی و تجاری کاربر واجد شرایط را پردازش می نماید.

کارت هوشمند قابلیت استفاده در انواع معاملات بانکی و پشتیبانی مالی را دارد و به دلیل راحتی حمل و نقل و امنیت موجب آسایش خیال کاربر وتامین اطلاعات گوناگون مورد نیاز وی می گردد. استفاده از امکانات متنوع کارت های هوشمند به تجار این امکان را می دهد که محصولات و کالاهای خود را در بازارهای جهانی ارائه وفعالیت های تجاری خود راگسترش دهند. بانک ها، شرکت های نرم افزاری وسخت افزاری، خطوط هوایی وهمه این شانس را خواهند داشت که به بهره مندی از خدمات نوین محصولات کارتی خود در جهت ارتقاء سطح فعالیت ها و ارائه محصولاتشان دست یابند.

ترکیب امکانات نهفته در کارت های هوشمند سبب ایجاد ارتباط نزدیک تر میان طرفین تجاری وآنهایی می گردد که در اقصی نقاط دنیا به نحوی با یکدیگر دارای روابط تجاری می باشند.

امروزه در دنیا بیش از 4/4 میلیارد کارت اعتباری استفاده می شود. فعالیت های اقتصادی - مالی مبتنی بر کارت های هوشمند به میزان 30 درصد در سال رشد دارد. همچنین تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که در سراسر دنیا طی 5 سال آینده صنعت کارت های هوشمند و وسایل و تجهیزاتی که امکان استفاده از آن را میسر می سازند به طور قابل توجهی رشد خواهد داشت وهمچنین افزایش امکانات وقابلیت های دستیابی با امنیت کافی به شبکه های کامپیوتری وتوسعه رو به رشد استفاده از تجارت الکترونیکی سبب رایج تر شدن بکارگیری کارت های هوشمند می گردد.

با در نظر گرفتن همین میزان مصرف، انتظار می رود کارت های هوشمند برای 95درصد خدمات تلفن بی سیم ودیجیتالی که در تمام دنیا ارائه می شود مورد بهره برداری قرار گیرند. آسیا، آمریکای لاتین وآمریکای شمالی مناطقی هستند که بالاترین پتانسیل را در 3 سال آینده برای گرایش به استفاده از کارت های هوشمند به خود اختصاص خواهند داد.

اکنون بیشترین زمینه های کاربری از کارت های هوشمند در سطح دنیا مربوط به تلفن های پولی وبی سیم، بانکداری، خدمات بهداشتی و پرداخت آبونمان و لوازم خانگی بوده است.

● چرا کارت های هوشمند تا این اندازه متداول شده اند؟

با وجودی که در حال حاضر میلیاردها کارت هوشمند در دنیای فعلی در دست کاربران قرار دارد، اما ممکن است فردی کارت را از یک کشور خاص تهیه نماید و بخواهد از آن در سایر کشورها استفاده کند. تولیدکنندگان تجهیزات و ارائه دهندگان کارت های هوشمند برای تامین چنین کاربردهایی، تکنولوژی کارت های چند منظوره را ایجاد کرده ودر تلاش هستند تا نوعی سازگاری میان تجهیزات وکارت های توزیع شده در سراسر دنیا به وجود آورند.برای تحقق بخشیدن به این مساله باید اصول تجاری و فنی مورد نیاز واصول استاندارد و هماهنگ با هر کشور، میان کارت ها و پایانه ها و مشخصه های موجود در تجهیزات وسایل ایجاد و مورد آزمایش قرار گیرند. کلید اصلی در دستیابی به این امر جهانی در دست صنعت مربوطه قرار دارد.

● استاندارد چه نقشی را در کارآیی کارت های هوشمند ایفا می کند؟

استانداردها در واقع عواملی هستند که، هماهنگی وتطابق میان کارت ها و وسایل کارت خوان یا پشتیبانی کننده را تضمین می نمایند. وجود استانداردهای جهانی و ثابت در این امر باعث می شود تا کارهای تولید و توزیع شده در یک قسمت از دنیا به وسیله دستگاهی در بخش دیگری از دنیا پذیرفته شده و مورد استفاده قرار گیرند.

صنایع، خدمات و فعالیت های بسیاری وجود دارد که از طریق اعمال استانداردها و ضوابط بین المللی می توان عملکرد آنها را تحت پوشش کارت های هوشمند قرار داد که دستگاه های پمپ بنزین، سیستم های پرداخت بانکی و بسیاری موارد دیگر از این قبیل هستند. به همین دلیل سازمان بین المللی استاندارد، اصولی را برای کارت های هوشمند ایجاد و تثبیت کرده است و این اصول همچنان در حال توسعه و همه گیر شدن هستند.

همچنین بخشی از صنایع انحصاری موفق شده اند اصول و استانداردهای مشخصی را برای استفاده از کارت های هوشمند به وجود آورده و هم اکنون در حال گسترش و تثبیت آنها در سراسر دنیا می باشند. لذا حضور وسیع حضور نمایی مزیت های فراوان موجود درکارت های هوشمند صنایع و خدمات مختلف جهانی را بر آن داشته تا با ارائه ضوابط و استانداردهای مدون و قانونی موفقیت آنها را تضمین نمایند.

● مزایای عمده ای که کارت های هوشمند به مصرف کننده ارائه می دهند چگونه ارزیابی می شود؟

البته مزایای کارت های هوشمند را باید با در نظر گرفتن کاربردها و نحوه مدیریت و ایجاد زیرساخت های فرهنگی و تخصصی در هر جامعه بررسی نمود. عموما دستورالعمل ها و استاندارد محلی وضع شده و نحوه برخورد و حمایت قانون از کاربردهای این کارت ها در ارتقاء مزایای آن موثر می باشد. شیوه زندگی و اهمیت دستیابی به اطلاعات و چگونگی پردازش آنها و قوانین موجود در تنظیم روابط مالی نیز در تعریف مزایای کارت های هوشمند برای هر منطقه از دنیا حائز اهمیت است که نمی توان آنها را نادیده گرفت. با این وجود مزایای عمده اهداف اصلی ایجاد سیستم های بکارگیری کارت های هوشمند می توان در توانایی اداره یا کنترل موثر فعالیت های تجاری کاهش چشمگیر کلاهبرداری، کاهش کاغذبازی وحذف فعالیت های زائد و وقت گیر خلاصه نمود.

● کارت هوشمند چند منظوره چیست؟

کارت هوشمند، برای راحت تر شدن و کاهش فعالیت های زائد در امور تجاری و غیره تولید گردیده، فعالیت هایی از قبیل (خرید و فروش، برنامه های بهداشتی، خدمات بانکی، خدمات مسافرتی و...). اگر قرار باشد برای انجام هر یک از فعالیت های فوق یک کارت هوشمند اختصاص یابد، آنگاه تعداد کارت ها خود مشکل جدیدی می شود که بر تمایلات کاربران تاثیر منفی گذاشته و از کارآیی آن نیز می کاهد.

یک کارت چند منظوره پاسخ مناسبی برای این موضوع است زیرا کارت چند منظوره می تواند انواع مختلفی از کارت ها را پشتیبانی نماید.

به عنوان مثال کارت چند منظوره "ویزا" کارتی می باشد که ترکیبی از اعتبار توسعه یافته ویزا در برگیرنده ستون بدهی و توابع ذخیره مالی و ذخیره سازی میزان اعتبار مالی می تواند در مسافرت ها کارآیی فراوانی داشته باشد.

کارت های چند منظوره با تحت پوشش قرار دادن موضوعات متنوعی از عملیات خریدها وخدمات گوناگون مالی موجبات آسایش کاربران را فراهم ساخته است.

● کارت اعتباری بدون تماس چیست؟

دو نوع کارت اعتباری بدون تماس وجود دارد. اولی یک کارت بدون تماس از راه نزدیک است که با وارد کردن آن در یک دستگاه جانبی مخصوص خوانده می شود. و دومین کارت بدون تماس از راه دور است که بدون استفاده از دستگاه جانبی کارت خوان قادر است از یک مسافرت معین و به صورت کنترل از راه دور خوانده شود که در دکه های دریافت عوارض کاربرد زیادی دارد.

● قیمت یک کارت تراشه دار چقدر است؟

در تلاش برای پاسخ دادن به این سئوال که بیشتر مانند پرسیدن قیمت ماشین، بدون در نظر گرفتن اینکه یک فولکس واگن دسته دوم و قدیمی است و یا یک رولزرویس آخرین مدل، باید گفت بهای کارت های تراشه دار 15 الی 80 درصد بستگی به ظرفیت آنها و کمیت اعتباری داشته و در این محدوده متغیر است.

● چرا بارگذاری (شارژ) مجدد یک کارت هوشمند اهمیت دارد؟

کارت های یکبار مصرف و قابل شارژ مجدد، هر دو از بازارهای مصرف و کاربری برخوردار هستند. کارت های یکبار مصرف در مواقعی که کاربر در مسافرت به سر می برد و یا به منظور پرداخت ورودیه ها و مصارفی شبیه اینها مورد استفاده قرار می گیرند و عمدتا استفاده از آن برای یک زمان مشخص می باشد که پس از اتمام ذخیره، فاقد ارزش و بهره برداری می باشد و دور انداخته می شود.

اگر کارت مورد بحث چند منظوره باشد و مثلا ارزش ها و اعتبارات را ذخیره کرده و حساب های بدهکار و بستانکار کاربر را ثبت نماید، کاربر آن را دور نخواهد انداخت. صحیح تر خواهد بود که انرژی (اعتبار) ذخیره شده، قابل شارژ یا بارگذاری مجدد بوده و کاربر مجبور به خرید مکرر کارت های یکبار مصرف نگردد.

● کارت های اعتباری تا چه اندازه ایمن و مطمئن هستند؟

کارت های هوشمند عملا امنیت و اطمینان بیشتری نسبت به سایر وسایل ذخیره اطلاعات مالی ارائه می دهند. یک کارت هوشمند مکان امنی برای ذخیره اطلاعات گران بهایی مثل کلیدهای اختصاصی، شماره حساب ها، رمزها یا سایر اطلاعات خصوصی ارزشمند می باشد. کارت های هوشمند با قدرت انجام محاسبه های پیچیده قابلیت تامین امنیت بالاتر را دارا هستند و سلامت کاری صاحب کارت را فراهم می سازند.

● آیا رهنمودهایی برای مصرف کننده در استفاده از کارت های هوشمند وجود دارد؟

بله، برای اولین بار شرکت های تولیدی کارت هوشمند، اطلاعاتی را در رابطه با صنعت و توزیع کنندگان کارت هوشمند، روش هایی عمومی و قانونی ارائه کردند. درک و شناخت صحیح این رهنمودها بسیار مهم است، خصوصا اینکه برای اولین بار این اطلاعات توسعه صنایع چندگانه به طور داوطلبانه پذیرفته شده و در حال تکامل است.

▪ انتظارات شخصی مصرف کنندگان را شناسایی کرده و در نظر بگیرید و رهنمودهای شخصی ارائه شده را در مورد آنان اجرا نمایید.

▪ به منظور تامین خدمات بهتر و ارائه فرصت های جدید به مصرف کننده، استفاده، جمع آوری و نگهداری اطلاعات مربوطه به آنها را (تا حدی که نیاز است)تهیه و باید کامل شود.

▪ وسیله ای را برای مصرف کنندگان تهیه و در محل های مختلف تعبیه کنید تا اسامی آنان را به بازار و با شرکت به طور مستقیم یا پست و یا موارد درخواستی دیگر ارسال نماید.

▪ روش های انجام شده و در دسترس، کارمند را از نظر شخصی محدود می سازد.

کارمندان را در مورد مسئولیت ها و استانداردهای شخصی جهت حفاظت از منافع مصرف کننده و پاسخ گویی به اعترافات آنان آموزش دهید. و انضباط صحیح و تنبیهات رفتاری را با کارکنانی که نسبت به چنین استانداردهایی بی توجه هستند، پیاده کنید.

امیر صادق زاده

منبع : آفتاب

کارت هوشمند چیست؟

تاریخچه کارت هوشمند:
کارت هوشمند نخستین بار درسال 1968 و توسط دانشمند آلمانی علوم موشکی "هلموت گروتروپ" و همکارش یورگن دتهلوف اختراع شد و درنهایت درسال 1982 به ثبت رسید. نخستین استفاده عمومی و گسترده از کارت هوشمند در سال 1983، برای پرداخت های الکترونیکی تلفن های اعتباری فرانسوی به وقوع پیوست.
کارت هوشمند ، کارتی پلاستیکی در اندازه کارت اعتباری است که در آن یک یا چند تراشه به صورت مدار مجتمع قرار گرفته اند. درساخت آن از یک یا چند فناوری نظیر نوار مغناطیسی، بارکد، اطلاعات بیومتریک و شناسایی تصویر که توسط ماشین قابل تشخیص است استفاده میشود. تلفیق یک کارت پلاستیکی معمولی و یک میکروپروسسور، اجازه میدهد که مقدار زیادی اطلاعات به صورت آنلاین یا آفلاین ذخیره، پردازش و قابل دسترس شود.

جنس کارت هوشمند:
کارت هوشمند دو نوع است: کارت های حافظه که فقط شامل حافظه غیر فرار و فرآیندهایی برای تامین امنیت هستند. و کارت های ریزپردازنده ای که ریزپردازنده و حافظه فرار هم دارند. جنس این کارت ها پلاستیک و معمولا از نوع پلیمر PVC و گاهی هم ABS است. گاهی نیز هولوگرامی (مجموعه ای از بارکد) برای جلوگیری از جعل و ساخت کارتهای تقلبی روی آن نصب میشود. همچنین ، کارت های هوشمند را میتوان براساس نوع تراشه ، نوع سطح تماسی و نوع سیستم عامل به سه دسته تقسیم بندی کرد.
کارتهای هوشمند از نظر اندازه و شکل ظاهری ، شبیه کارتهای مغناطیسی معمولی هستند. ولی درون این کارت ها کاملا با کارتهای معمولی متفاوت است. کارتهای مغناطیسی معمولی یک تکه پلاستیک ساده با یک نوار مغناطیسی هستند در حالی که کارت های هوشمند درون خود یک ریز پردازنده دارند.
این ریز پردازنده معمولا در زیر یک اتصال طلایی در یک طرف کارت قرار دارد. این ریز پردازنده در کارت های هوشمند در حقیقت جایگزین نوار مغناطیسی در کارت های معمولی شده است.
هشت پایه روی کارت تنها مجرای ارتباطی با دستگاه کارت خوان است.
کارتهای هوشمند میتوانند چند درصد بار بیشتر از یک کارت معمولی (نوار مغناطیسی) داده ذخیره کنند و با ذخیره الگوریتم های رمزنگاری، امنیت تبادلات را بهبود بخشند. اطلاعات ذخیره شده در تراشه آی سی از طریق یک ماجول الکترونیکی که به یک ترمینال یا یک دستگاه خواننده کارت متصل است و یا از طریق یک میدان مغناطیسی، انتقال یابد.
کارتهای هوشمند میتوانند تا 8 کیلو بایت (حافظه با دسترسی تصادفی برای خواندن و نوشتن اطلاعات) ، 364 کیلو بایت ROM (حافظه فقط خواندنی) 256 کیلو بایت PROM (حافظه فقط خواندنی قابل برنامه ریزی) و یک ریزپردازنده 16 بیتی داشته باشند.

امنیت اطلاعات در کارت های هوشمند:
اطلاعاتی را که روی نوار مغناطیسی کارت های معمولی وجود دارد، میتوان به راحتی خواند، روی آن نوشت، آن را حذف کرد و یا تغییر داد و به همین علت مشکل نوار مغناطیسی محل خوبی برای نگهداری اطلاعات نیست. از این روی برای استفاده از چنین کارتهایی طراحی شبکه های کامپیوتری گسترده به منظور برای تائید صحت و دریافت و پردازش اطلاعات لازم است اما کارت هوشمند بدون نیاز به چنین امکاناتی به سبب سیستم امنیتی خود اطلاعات را در خود ذخیره میکند تا در صورت لزوم در محل های مختلف بدون نیاز به اتصال به شبکه از این اطلاعات استفاده شود.
مفهوم آنلاین و آفلاین بودن سیستم های طراحی شده برای کارت های هوشمند و مغناطیسی نیز در این جا معنا پیدا میکند، بدین ترتیب که سیستم کارت های هوشمند به گونه ای است که برروی آن اطلاعات ذخیره میشود و چون ریزپردازنده درون آن بر دسترسی به اطلاعات کارت نظارت دارد، از امنیت لازم برخوردار است اما در کارتهای مغناطیسی معمولی چون امنیت اطلاعات وجود ندارد، اطلاعات روی شبکه ذخیره میشود و کارت صرفا حاوی کد شناسایی است. بدین ترتیب، برای استفاده از کارتهای مغناطیسی دسترسی به شبکه لازم است و اگر به هر علتی شبکه اطلاعات قطع باشد در آن لحظه نمیتوان از کارت استفاده کرد اما کار کردن با کارتهای هوشمند به شبکه نیاز ندارد و در نتیجه ، سبب بروز مشکلات احتمالی در شبکه اختلال و وقفه ای در کارکرد کارت های هوشمند ایجاد نمیشود

برنامه‌ریزی منابع سازمان (ERP) (بخش ششم و پایانی)

نویسنده : مهدی فضعلی
ناشر : همکاران سیستم
تاریخ انتشار : 10/03/1384

برنامه‌ریزی منابع سازمان توسعه یافته) (ERPll

با توجه به چالش‌های سیستم ERP و با پدیدار شدن اینترنت و پیش‌رفت سریع تجارت الکترونیک که تغییراتی را در شیوه‌های تجاری اعمال می‌کرد، سیستم جدیدی تحت عنوان سیستم ERPll مطرح شد.

سیستم ERPll

یکپارچه کردن زنجیره ارزش ERP

                   ERP B                     ERP A                    ERP C

                                          application                  application                         

به وسیله‌ی پکپارچه کردن سیستم‌های ERP با کاربردهای تجاری، فروشندگان ERP و شرکت‌هایی که ERP را به کار می‌گرفتند، راهی برای مقابله با چالش‌های اینترنت به دست آوردند. اینترنت شیوه‌هایی جدید برای عرضه‌کنندگان، تولیدکنندگان، خرده‌فروشان و مشتریان به منظور خبررسانی و انجام کسب‌و‌کار ایجاد کرده است. اما نباید تصور شود که ERP  از رواج افتاده است، ERP هم‌چنان برای دست‌یابی به کارایی داخلی شرکت مورد نیاز است؛ کارایی داخلی که توسط سیستم ERP به دست می‌آید، به عنوان زیربنایی برای ارتباطات کارا با مشتریان و شرکای تجاری در اقتصاد اینترنتی است.

کم‌بود یک سیستم حمایتی که کارایی داخلی شرکت را تضمین کند (مانند یک سیستم ERP )، از جمله دلایلی است که شرکت‌ها را با وضعی دشوار روبه‌رو می‌کند و موجب به هدر رفتن هزینه‌های بسیاری در هر معامله می‌شود.

برای دست‌یابی به هدف یکپارچه‌سازی، فروشندگان ERPll، مشاوران و سازمان‌های به کارگیرنده، باید مشکلات زیر را برطرف سازند:

1) به اشتراک گذاشتن اطلاعات

سیستم‌های ERP به طور سنتی بر روی عملیات داخلی مانند منابع انسانی، مالی و ساخت تمرکز می‌کنند. هر عمل به طور عموم، توسط تعدادی استفاده کننده‌ی محدود قابل دست‌رسی است. اما رشد سریع تجارت الکترونیکی، تقاضا را به سمت شرکت‌هایی که اطلاعات بیش‌تری در اختیار استفاده‌کنندگان داخلی و هم‌چنین مشتریان و فروشندگان خارجی قرار می‌دهند، جهت داده است. 

2) تمرکز بهینه

ERP فرایندهای تجاری را در داخل شرکت بهینه می‌سازد، در حالی که تجارت الکترونیک از بهینگی در سراسر زنجیره‌ی ارزش شرکت طرف‌داری می‌کند.از دیدگاه زنجیره‌ی ارزش کلی، بهینگی در سراسر زنجیره‌ی ارزش شرکت، یک خرده بهینگی محسوب می‌شود. در این‌جا یکپارچه کردن سراسر زنجیره‌ی ارزش که از اینترنت استفاده می‌کند، ضروری است.

3) جای‌گزین کردن اینترنت

اینترنت یک چالش بزرگ دیگر را مطرح می‌کند، یک سیستم ERP منفرد که می‌توانست همه‌ی مشکلات راحل کند، با آمدن اینترنت متزلزل شده است.

عملیاتی که تا کنون توسط فروشندگان ERP انجام می‌شد، به تدریج به وسیله‌ی شرکت‌های اینترنتی جذب می‌شود، که از اجزای مجزایی که می‌توانند بایکدیگر متصل شوند، تشکیل شده‌اند.

4) موانع فناوری

تعدادی از سیستم‌های ERP موجود نمی‌توانند تعاملات تجاری الکترونیکی را حمایت کنند، زیرا گوناگونی سخت‌افزار، نرم‌افزار و شرح داده‌های ناسازگار بسیار زیاد است.

راه‌حل‌ها

با توجه به چالش‌های اینترنت و تجارت الکترونیک، یک سیستم ERP منفرد باید همان‌طور که با یک مشتری منفرد ارتباط برقرار می‌کند،قادر باشد با دیگر سیستم‌های ERP و انواع سیستم‌های اطلاعاتی دیگر، تعامل داشته باشد. یکپارچه کردن سیستم‌های ERP با سیستم‌های تجارت الکترونیکی گام بعدی درتکمیل ERP است.

این ایده وجود دارد که ERP در واقع قلب سیستم شرکت‌هاست و ERPll آن را با دیگر سیستم‌های کسب‌وکار کلیدی و کاربردهای خارجی (شرکای تجاری و سیستم‌های مشتریان) یکپارچه می‌کند.

این ایده، سیستم ERP را با دیگر سیستم‌های ERP یکپارچه می‌سازد و بنابراین یک زنجیره‌ی ارزش توسعه یافته ایجاد می‌کند.

در این سناریو، پیوستگی میان سیستم‌های ERP، پویاست، به این معنا که یکپارچگی سیستم‌های ERP به طور پویا از طریق اینترنت تامین می‌شود.

تجارت موبایلی

رشد فناوری، تلگراف‌ها و شبکه‌های متحرک، یک شیوه‌ی جدید از تجارت را برای شرکت‌ها به وجودآورده است که «تجارت موبایلی» نامیده می‌شود.

تجارت موبایلی، عملیات تجارت الکترونیک را توسعه داده است.

سازگاری فنی

سازگاری فنی چالشی بزرگ را در یکپارچه‌سازی به وجود می‌آورد؛ شرکت‌هایی که نرم‌افزارهای مورد نیاز سایر بخش‌های خود را از فروشندگان مختلف می‌خرند، باید یک سیستم اطلاعاتی برای هماهنگ کردن سایر بخش‌ها به کار گیرند، که بیش‌تر به این دلیل ‌که نرم‌افزارهای مورد استفاده قابلیت کار با یکدیگر را ندارند، مشکل سازگاری فنی بروز می‌کند. تا قبل از 1990 فروشندگانی که بتوانند یک مجموع کامل نرم‌افزاری را در اختیار یک شرکت قرار دهند وجود نداشتند.

اما تولیدکنندگان و فروشندگان نرم‌افزار کوشیده‌اند از فناوری پیش‌رفته (برای تولید نرم‌افزار) استفاده کنند. آن‌ها نرم‌افزارهایی را تولید کردند که خریدار می‌توانست، آن‌ها را در رایانه‌های مختلف، نرم‌افزارهای گوناگون سیستم‌های عامل و سیستم‌های مدیریت مبتنی بر پایگاه‌های اطلاعات مختلف به کار برد. آن‌ها هم‌چنین به یکپارچه کردن نرم‌افزارهای مختلف اقدام کردند تا خریدار بتواند از پایگاه‌های اطلاعاتی متداول استفاده و پس از هر عملیات (در هر زمان) اطلاعات را مبادله کند.

نمونه کاربرد عملی ERP درشرکت بنتون

شرکت پوشاک ورزشی ایتالیایی بنتون می‌تواند ادعا کند که سریع‌ترین و کاراترین کارخانه توزیع کننده، درصنعت لباس است. درPonzano، Haly، بنتون در هر سال 50 میلیون دست لباس می‌سازد و روزانه 30000جعبه لباس را به نقاط مختلف انتقال می‌دهد. جعبه‌ها باید با مواردی که سفارش داده شده‌اند، پر شوند و به فروشگاه‌هایی که سفارش را دریافت کرده‌اند، می‌روند. این فروشگاه‌ها در 60 کشور پراکنده‌اند. این مرکز توزیع خودکار، تنها از 19 نفر استفاده می‌کند (بدون ERP،400 نفر مورد نیاز است):

1- سفارش دادن: یک فروشنده در فروشگاه بوستن جنوبی در می‌یابد که پرفروش‌ترین گرم‌کن آبی را تمام کرده است. نماینده‌‌ی فروش بنتون محلی او، با استفاده از یک کامپیوتر شخصی، سیستم فروش ERP را آگاه می‌کند.

2- موجود بودن: نرم‌افزار کنترل موجودی ERP، در همان لحظه سفارش را به پایگاه اصلی در ایتالیا می‌فرستد و نیمی از سفارش را که به سرعت می‌تواند پر شود، از انبارهای ایتالیایی تامین می‌کند. بقیه سفارش طی 4 هفته ساخته می‌شود و انتقال می‌یابد.

3- تولید: از آن‌جا که گرم‌کن‌های آبی برای اولین بار، به وسیله‌ی طراحی به کمک کامپیوتر تولید شده بودند، ERP نرم‌افزار ساخت را به سمت یک ماشین بافندگی ویژه (که قادر به ساختن این نوع گرم‌کن‌هاست) جهت می‌دهد. ماشین بافندگی گرم‌کن‌ها را می‌سازد.

4- انبار کردن: گرم‌کن‌های آبی در جعبه‌ها قرار می‌گیرند و علامت‌های بارکد بر روی آن‌ها نصب می‌شود، تا این‌که در انبارهای ایتالیا ذخیره شوند. یک ربات با خواندن بارکدها، جعبه‌ها را می‌چیند و آن‌ها را برای فرستادن به فروشگاه بوستن آماده می‌سازد.

5- ردیابی سفارش: فروشنده بوستن از طریق سیستم ERP و به وسیله‌ی اینترنت و بررسی کامل شدن تعداد گرمکن‌ها کامل شده‌اند و انتقال یافته‌اند، سفارش را پی‌گیری می‌کند.

6- برنامه‌ریزی: بر اساس داده‌هایی از مدل‌های مالی و پیش‌بینی ERP، شرکت بنتون تصمیم می‌گیرد که گرم‌کن‌های آبی را که در تقاضای بالا هستند و سودبخشی آن‌ها کامل هستند در سه رنگ جدید تولید کند.

منابع:

    1) Fiona-HoonNah,Enterpris Resource Planning Solution&Management/IRM Press

2) Jose manuel&Joao Alvaro Carv&Aldemar, Towards an ERP life-cycle costs model alho

3) ERP architectural/Operational alignment for order-processing performance/operation&production management vol.24 No.1 2004 pp.99-117

4) William J.Stevenson,Operations Management

5) Jay Heizer & Barry Render,Operations Management

6) www.CIO.com

7) www.mySAP.com

برنامه‌ریزی منابع سازمان (ERP) (بخش پنجم)

نویسنده : مهدی فضعلی
ناشر : همکاران سیستم
تاریخ انتشار : 05/03/1384

6- ERP چالش‌های پیش رو:

در گذشته فرایندهای تجاری مثل مالی- حسابداری و مدیریت منابع انسانی به خوبی توسط سیستم‌های ERP نصب شده، حمایت می‌شدند، اما به تازگی این سیستم‌ها در مواردی هم‌چون برنامه‌ریزی زنجیره‌ی تامین، مدیریت روابط مشتری (CRM) و فروش حمایت ناکارایی داشته‌اند. ازطرفی توسعه‌دهندگان سیستم شرکت، برای چیره شدن بر این ضعف‌ها راه‌حل‌هایی را شروع کرده‌اند. آن‌ها به تازگی استراتژی بهینه‌سازی زنجیره‌ی تامین و مدیریت روابط مشتری و سیستم‌هایی را در یک اقدام برای به هم پیوستگی روابط جلو اداره (مثل فروش، بازاریابی و خدمات مشتری) و عقب اداره (مثل عملیات، حمل ونقل، مالی و منابع انسانی) برای موفقیت در مزیت‌های رقابتی را دنبال می‌کنند.

1- 6 برنامه‌ریزی پیش‌رفته در مدیریت زنجیره‌ی تامین:

بیش‌تر سیستم‌های ERP موجود، هنوز معامله‌گرا هستند، به این معنا که فرایندهای تجاری معامله‌گرا مثل ثبت سفارش، مجموعه داده‌های معامله‌گرا را فراهم می‌کند. به این دلیل آن‌ها برنامه‌ریزی و قابلیت حمایت تصمیم‌گیری محدودی را عرضه می‌دارند. سیستم‌های برنامه‌ریزی پیش‌رفته با استفاده از الگوریتم‌های ریاضی، مدل‌سازی و تحلیل محدودیت‌ها، زنجیره‌ی تامین را جهت جواب بهینه یا نزدیک به جواب بهینه، برای تصمیم‌گیری عرضه می‌دارند. از طرفی چون برنامه‌ریزی پیش‌رفته نمی‌تواند داده‌های مربوط به خود را ایجاد کند، برای رفع این نقیصه این برنامه‌ریزی پیش‌رفته را با سیستم ERP ادغام می‌کند. اما امروزه به این نتیجه رسیده‌اند که برنامه‌ریزی پیش‌رفته تنها مزایای سنتی و بنیادی را به همراه می‌آورد و اگر بخواهد با سیستم ERP ادغام شود، تغییرات مهم را برای فرایندهای تجاری و سازمان ایجاد می‌کند که مدیریت ارشد باید درجات تغییرات را درک کند و از نیازهای مربوط به پروژه و تصمیم گیری‌های مربوط به برنامه‌ریزی حمایت کند. از طرف دیگر مدیریت ارشد باید اندازه‌گیری عملکرد سنتی را، که پیش از این بر اساس واحدهای تولید شده یا هزینه‌ی واحدهای تولید شده، اندازه‌گیری می‌شده است، تغییر دهد. حال باید با این دیدگاه جهانی، همه‌ی شرکای زنجیره‌ی تامین را در نظر گرفت.

2-6 مدیریت روابط مشتری:

افزایش قدرت خریداران و کاهش موانع بازار به همراه توسعه‌ی همیشگی، انتخاب رنگ محصولات وخدمات، شرکت‌ها را مجبور کرده است که درباره‌ی راه‌های نگه‌داشتن وفاداری مشتری و حاشیه‌ی سود خود، بازاندیشی کنند. بر کسی پوشیده نیست که روابط طولانی مدت با یک مشتری، سود بیش‌تری در مقابل مشتری جدید به همراه خواهد داشت. مدیریت روابط مشتری یک مدل تجاری متمرکز بر مشتری است که بر بازاریابی ترجیح داده می‌شود. در این مدل می‌توان از توانایی استخراج داده‌ها توسط سیستم‌های ERP و نگه‌داری داده‌ها، برای کشف کردن شرح حال مشتریان کلیدی، سودآوری مشتری و الگوهای خرید استفاده کرد. فناوری ادغام تمام ویژگی‌های مشتری،  یک دیدگاه کامل از نیازها و خواسته‌های مشتری (که همان وفاداری مشتری است)، کاهش هزینه‌ی فروش و خدمات و بهبود سود، از نتایج این مرحله خواهد بود. از این رو سیستم ادغامی مدیریت روابط مشتری با سیستم ERP که با نرم افزار Peoplesoft، J.D.Edwards، Oracle و SAP قابل اجراست، پاسخ‌گوی ویژگی‌های بالا خواهد بود. از طرفی ادغام مدیریت روابط مشتری با سیستم ERP، تغییرات اساسی در فرایندهای تجاری سازمان به دنبال خواهد داشت. با به وجود آمدن این تغییرات فرایندهای تجاری را بر توجه به نوع مشتری دوباره طراحی می‌کنیم. از سوی دیگر تغییر فرهنگ، هم‌چون یکی از ویژگی‌های یک مشتری، باید در دستور کار قرار گیرد تا داده‌های مربوط به مشتری در عرض شرکت و تمام زنجیره‌ی تامین تقسیم شود.

E-BUSINESS and ERP

ERP ابزاری برای بهینه کردن زنجیره‌ی ارزش داخلی شرکت است. اگر این نرم‌افزار به طور کامل در کل سازمان به کار گرفته شود، بخش‌های مختلف سازمان از طریق به اشتراک گذاشتن داده‌ها، به هم متصل می‌شوند. وقتی مشتریان و عرضه‌کنندگان اطلاعاتی را درخواست می کنند که در سراسر زنجیره‌ی ارزش یکپارچه شده‌اند یا وقتی هیات رییسه، سیاست‌‌ها و تاکتیک‌های یکپارچه‌ای را در نواحی مختلف مانند ساخت، موجودی، خرید و حسابداری درخواست می‌کند، سیستم‌های ERP داد‌ها را برای تجزیه و تحلیل و تبدیل به اطلاعات کلیدی که شرکت‌ها می‌توانند از آن‌ها برای تصمیم‌گیری در کسب و کار خود استفاده کنند، تطبیق می‌دهند.

اگر سیستم‌های ERP به طور موفقیت‌آمیز به کار گرفته شوند، به طراحی دوباره‌ی فرایندهای تجاری و حذف فعالیت‌هایی که ارزش افزوده ایجاد نمی‌کنند، منجر می‌شوند.

تجارت الکترونیک، شامل ارتباطات و یکپارچگی تجارت به صورت الکترونیکی و از طریق اینترنت است. این فناوری به دیگر سخن به صورت زیر تعریف شده است: «ابزاری که ارتباطات شبکه‌ای را به طریق الکترونیکی فراهم می‌سازد و به بنگاه‌ها اجازه می‌دهد که اطلاعات را دریافت، منتقل و وارد کنند.»

این صنعت می‌تواند به طور قابل ملاحظه ای عملکرد تجاری شرکت را راه تقویت ارتباطات در زنجیره‌ی ارزش بین شرکت و شرکت (B2B) و شرکت و مشتریان(B2C) بهبود بخشد.

در کنار افزایش کارایی در فروش، بازایابی و خرید، تجارت الکترونیک از طریق بهبود خدمات به مشتریان، کاهش هزینه‌ها و یکپارچه کردن فرایندهای تجاری، دست‌یابی به اثربخشی را تسهیل می‌کند.