به دلیل مشخص نبودن راهکارهای دستیابی به اینترنت ملی، طرح ارایه شده چندان قابل بررسی نیست و ما به روشنی نمی‌دانیم شبکه ملی اینترنت قرار است به چه خودکفایی در اینترنت برسد.
پس از مطرح شدن طرحی با عنوان «اینترنت ملی» از سوی متولیان رسمی فناوری نوین ارتباطی در کشور این پرسش مطرح شد که شبکه جهانی چگونه ملی می‌شود ، دلیل طراحی و اجرای چنین طرحی چیست و آیا این طرح، به سرانجام خواهد رسید یا سر انجام به دلیل فقدان کارشناسی و نسنجیدگی به تاریخ می‌پیوندد؟
تا این‌که دلیل طراحی چنین شبکه‌ای از سوی وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات هزینه بسیار بالای استفاده از شبکه جهانی اینترنت و غیرقابل اعتماد بودن آن و ایجاد احساس امنیت برای کاربران در تبادل اطلاعاتی در مسیری امن عنوان شد.
این در شرایطی است که به دلیل مشخص نبودن راهکارهای دستیابی به اینترنت ملی، طرح ارایه شده قابل نقد و بررسی نیست و ما به روشنی نمی‌دانیم شبکه ملی اینترنت قرار است به چه خودکفایی‌ای در اینترنت برسد.
با نگاه به اهدافی چون دولت الکترونیکی لازم است هزینه‌های زیادی صرف شود و خودکفایی در اینترنت امکان‌پذیر نیست چرا که اطلاعات در جریان است و در اغلب موارد ما وارد کننده اطلاعات هستیم و نیاز بهره‌گیری از شبکه اینترنت، یک نیاز جهانی است.
این طرح که در ابتدا با سروصدای بسیاری مطرح شد هنوز به صورت شفاف برای کارشناسان و عموم مردم تشریح نشده و هر کسی تعریف خاص خودش را از این شبکه دارد، بنابراین تشریح آن از سوی طراحان یک ضرورت است. به گفته مسئولان، ظاهراً تامین اعتبار اینترنت ملی نیز با مشکل مواجه شده و طرح تنها مرحله طراحی مفهومی خود را می‌گذراند.
اعتبار لازم برای پروژه اینترنت ملی حدود یک میلیارد دلار، حدود 900 میلیارد تومان اعلام شد و به گفته مسئولان در صورت تصویب طرح در مجلس و تامین اعتبار آن، این شبکه باید در مدت سه سال ایجاد شود که علاوه بر میزبانی تمام سایت‌های ایرانی، امکان ارایه سرویس به خارج از کشور را هم دارا خواهد بود.
بودجهای10 میلیارد تومانی در ابتدا برای شبکه ملی اینترنت یا همان اینترنت ملی در کمیسیون صنایع و معادن تصویب شد اما در کمیسیون تلفیق به تصویب نرسید، کمیسیون تلفیق به دلیل توجیه نبودن در مورد «مفهوم اینترنت ملی» آن را تصویب نکرد.
طراحی جزیی این شبکه باید تا پایان آذرماه سال 85 به پایان می‌رسید که با اتمام این مرحله اجزای شبکه و نیازهای آن به‌طور دقیق مشخص و موارد قانونگذاری و برآورد هزینه لازم برای طراحی این شبکه نیز اعلام و در دی ماه طراحی جزئی این شبکه نهایی می‌شد.
این در حالی است که سرپرست مرکز تحقیقات مخابرات ایران اخیراً درباره این‌که شبکه ملی اینترنت چه زمانی کاربردی می‌شود گفته است که هنوز بر سر مشخص نبودن مدل مفهومی این شبکه و تامین اعتبارات این پروژه با مشکل مواجهیم چون دولت اعتبار مشخص را برای این شبکه تعیین نکرده است، از این رو وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات به‌عنوان یک ضرورت از محل اعتبارات مرکز تحقیقات مخابرات برای هرچه سریع‌تر به سرانجام رساندن این طرح تلاش می‌کند!
به گفته حامد قنادپور کارشناس IT اگر منظور از شبکه ملی اینترنت شبکه‌ای ملی است که ما بر مبنای آن بتوانیم قبل از ورود به فضای اینترنت جهانی وارد این شبکه شویم و اطلاعات مورد نیاز خود را روی آن پیدا کنیم، به تعبیری دیگر منظور یک شبکه اینترانت یا یک VAN ملی است که اطلاعات داخلی روی آن باشد، طرح خوبی است اما این‌که چگونه قرار است به این شبکه دست پیدا کنیم، هنوز مشخص نیست.
او با اشاره به لزوم ایجاد زیرساخت‌های لازم می‌گوید: ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز کار پیچیده‌ای نیست و قابل انجام است اما فراهم کردن محتوای مناسب مورد نیاز این شبکه کار آسانی نیست، به‌خصوص که در حال حاضر نهادهای مختلف داخلی هنوز برای به‌روز کردن سایت‌های خودشان توانایی ندارند.
این کارشناس IT می‌گوید، اگر به مسئله ایجاد این شبکه به دید ایجاد یک وب هاستینگ ملی نگاه کنیم که محتوای آن باید از اطلاعات درون اینترنت تغذیه شود، در آن صورت به طراحی سیستم‌های هوشمندی نیاز داریم که بتوانند اطلاعات مورد نیاز را دسته‌بندی کرده و در شبکه قرار دهند و این کار هم به یک تیم کاری بزرگ نیازمند است.
از طرفی به نظر می‌رسد با توجه به این‌که بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری روی این طرح، انگیزه لازم را دارا نیست، شبکه ملی اینترنت در کشور به سرانجام روشنی نخواهد رسید.
در چنین شرایطی، عبدالمجید ریاضی دبیر شورای عالی فن‌آوری اطلاعات نیز، چندی پیش در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران، در حمایت از این طرح عنوان کرده بود که شبکه اینترنت ملی با تامین پهنای باند وسیع، بستر مطمئن، پایدار و امنی را برای توسعه فن‌آوری اطلاعات ایجاد می‌کند که نقش بسزایی در تحقق شعارهای چهارگانه دولت نهم دارد!؟
اما از نکات مبهم در مورد این طرح، نبود توجیه فنی خاص با توجه به نام این پروژه بود و به‌‌رغم شعارهایی که درباره اینترنت ملی از سوی مسئولان وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات مطرح شده است، این طرح چنان مبهم است که به نظر کارشناسان، امکان اظهار نظر درباره آن وجود ندارد و مدیران و مسئولان وزارتخانه نیز تنها به کلی‌گویی پرداخته‌اند و هیچ‌گاه وارد جزئیات آن نشدند.
اما شبکه ملی اینترنت پس از گذراندن دوره سه ساله به کجا خواهد رسید؟ کارشناسان فعال در حوزه فن‌آوری اطلاعات پاسخ می‌دهند.
دستیابی به اینترنت ارزان یکی دیگر از اهداف این شبکه ملی عنوان شده که به ایجاد شدن یا نشدن شبکه ربطی ندارد؛ وقتی نتوانیم با کمک شبکه ملی اینترنت به اطلاعات وسیع دست یابیم یا امکانات جهانی را در اختیار بگیریم، ارزان یا گران بودن این شبکه معنایی ندارد.
بهرام پیری، کارشناس IT معتقد است نخستین گام در پروژه شبکه ملی اینترنت، داده‌پردازهای ملی بودند که با تعریف مشخص هم نتوانستند کاری از پیش ببرند، چه برسد به اینترنت ملی که بودجهای هم به آن اختصاص داده نشده است.
شبکه ملی تعطیل نیست
با این همه، محمد سلیمانی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات می‌گوید، امسال 60 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری خواهد شد تا زمینه گسترش شبکه ملی اینترنت در کشور فراهم شود.
سلیمانی اظهار می‌کند: سرمایه‌گذاری 60 میلیارد تومانی در دیتا به منظور توسعه و گسترش شبکه ملی اینترنت است. او در پاسخ به این‌که برخی از منتقدان معتقدند، با اختصاص ندادن بودجه مجزا به موضوع «اینترنت ملی» این پروژه تعطیل شده است، تاکید می‌کند: این شبکه اکنون در حال اجرا است و اتصال مدارس، اداره‌ها و 10 هزار بانک به شبکه ملی اینترنت از جمله این برنامه‌ها است.
در همین حال امیرحسین شفیعی یک فعال حوزه اینترنت در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران، درباره ارزیابی خود از وضعیت شرکت‌های اینترنتی در کشور می‌گوید: روز به روز شاهد ورشکسته شدن شرکت‌های مختلف در این حوزه‌ایم و به دلیل هزینه بالایی که شرکت‌ها متقبل می‌شوند و از طرفی نبود حمایت از آن‌ها شاهد افزایش این اتفاق در کشور هستیم.
به گفته او، دولت کاری به شرکت‌های IT و حمایت از فعالیت آن‌ها ندارد و فقط ماهانه هزینه‌های خود را از این شرکت‌ها دریافت می‌کند، به عنوان نمونه هزینه دیتا پیش از این هر دو ماه یک‌بار از شرکت‌ها دریافت می‌شد و اگر شرکت‌ها قدرت پرداخت آن را نداشتند، هزینه‌ها قسط‌بندی شده یا به آن‌ها فرصت داده می‌شد اما در چند ماه اخیر به‌‌رغم پرداخت هزینه‌ها به‌صورت یک‌ماهه، سخت‌گیری‌هایی نیز در پرداخت به‌موقع آن‌ها اعمال می‌شود.
شفیعی با اشاره به موضوع خصوصی‌سازی می‌گوید: ما هنوز شاهد وقوع این امر در کشورمان دست‌کم در حوزه ICT نیستیم، به عنوان نمونه بحث گرفتن پهنای باند اینترنت باید به عهده شرکت‌ها و بخش خصوصی باشد، این در حالی است که این کار در کشور ما از سوی مخابرات انجام می‌شود و از طرفی تضمینی برای فعالیت شرکت‌ها در این حوزه وجود ندارد در صورتی که اعتماد و امنیت برای شرکت‌ها از مهمترین مواردی است که باید به آن توجه کرد.
رکود توسعه محتوا
با توجه به این‌که ضریب نفوذ اینترنت در سال گذشته با رشد 60 درصدی نسبت به سال 84 ، به 16 درصد رسید و بر اساس آمار موجود، ایران از نظر ضریب نفوذ اینترنت از کشور مالزی نیز پیشی گرفته است.
محمد مهدی نایبی استاد دانشکده برق دانشگاه صنعتی شریف معتقد است در زمینه اینترنت بسیار عقب هستیم و مسئله اصلی این است که باید همزمان با توسعه زیرساخت‌ها به توسعه محتوا بپردازیم تا کاربران اینترنت به دلیل کاربردهای اینترنت به استفاده از آن گرایش پیدا کنند؛ به عنوان نمونه خرید اینترنتی، دولت الکترونیکی و انجام بسیاری از کارها با کمک اینترنت به‌جای مراجعه حضوری به اداره‌ها سبب افزایش کاربران اینترنت می‌شود. ولی در صورتی که صرفاً توسعه زیرساخت‌ها بدون توجه به توسعه کاربردهای آن صورت بگیرد، مردم از آن استقبال نخواهند کرد.
با توجه به ارایه نشدن راهکارهای عملیاتی این طرح از سوی طراحان آن، هنوز مشخص نیست که اجرای طرح هایی چون «اینترنت ملی» در شرایطی که هنوز پروژه‌های بسیاری در وزارتخانه‌ها و سایر بخش‌های دولتی معطل مانده یا به نتیجه دلخواه نرسیده است، چیست؟
نویسنده : بنیامین صدر
همشهری آنلاین
سلام
من بسیار خوشحالم که جوابگو ی من هستید حتی اگه کمکی هم نتونید بکنید همینکه به من بها دادید از لطفتون ممنونم
من یه تحقیق می خوام آماده کنم در مورد آموزشگاه کامپیوتر و نوع فعالیتشون و اهدافشون و و جداولی تهیه کنم برای سود و هزینه ها و مخارج و نوع تبلیغاتشو ن و کلا در این رابطه ...
حال اصلا آشنایی زیادی ندارم و فرصت نکردم خودم دنبالش برم گفتم شاید به این طریق بتونم از کسی کمک بگیرم و...
اگه نمی تونید کمکی هم بکنید مهم نیست . باز از لطفتون ممنونم
وبلاگتون بسیار جالب است ... به من هم سری بزنید...امیدوارم به زودی بتوانیم تبادل اطلاعات داشته باشیم