از دیر باز اطلاعات نقش بسزایی در زندگی بشر داشته است، تا آنجاکه اعدادو ارقام وبعد از آن نظام شمارش از اولین دستاوردهای بشر می باشد.اما جهت استفاده از این سال ها و بلکه قرن ها به طول انجامید تا ابزار های جدید ایجاد شده اند.از اینکه جهان در عصر اطلاعات قرار گرفته است آگاهی کافی داریم و می دانیم هر کس در دریایی از اطلاعات غرق شده است که تمام توان بهره گیری از آن راندارد.اما شاید تعداد کمی از ما بپدیریم که وارد دوره ی تازه ای شدهایم که عصر دانش است و این عصر گرچه جدید است ولی حجم دانش آن آنقدر زیاد است که استفاده تام وتمام از آن از عهده ما خارج است.
شاید بتوانیم فناوری اطلاعات را استفاده از دانش علمی برای تعیین روش های انجام امور به شیوه تکرار شونده تعریف نماییم. و این انقلاب را یک رویداد تاریخی عمده که الوی یک گسستگی را در بنیان های اقتصادی، فرهنگی وسیاسی جامعه القا می کند می دانیم. آنچه که از تاریخ بر می آید دو نوع انقلاب به وقوع پیوسته است. که اولین آن انقلاب صنعتی است، رویداد نخست فناوری مانند ماشین بخار،ماشین ریسندگی و جایگزینی ماشین یا ابزار است و رویداد دوم که تقریبا صد سال از عمر آن می گذرد،اختراع برق است و به تبع آن آغاز فناوری ارتباطات و اختراع تلفن.
در عرصه ارتباطات و انتقال آن، حوادث متعددی از جمله اختراع خط،اختراع کتاب ، اختراع ماشین چاپ و در نهایت تولید اینترنت تأثیر گذار بوده اند.
اینترنت در دهه هفتار پا به عرصه وجود گذاشت و با چندین اختراع واکتشاف ونو آوری همراه بود. رواج استفاده از نیمه هاد در دهه1970 ، اختراع ریز پردازه هاو استفاده از آنها در ریز رایانه ها، معرفی اولین شرکت اپل و از همه مهمتر اختراع اولین شبکه جهانی(آرپانت)، نقش گسترده ای در رواج این پدیده داشته است.
اما این پدیده با پدیده های دیگر تفاوت اساسی دارد؛ زیرا موارد دیگر بر شالوده علمی استوار نبوده وحیطه و گستره استفاده از آن به چند کشور صاحب قدرت محدود شده بود.اما اینترنت با سرعتی باور نکردنی تمام دنیارا تحت سیطره خود درآورده است.
امروز فناوری اطلاعات به عنوان یکی از تکنولوژی های نوین بشری نه تنها خود دستخوش تغییرات شده است بلکه به سرعت در حال تأثیر گذاری بر روی الگوی زندگی، روش تحقیق، آموزش، مدیریت، حمل ونقل، مسائل امنیتی و دیگر زمینه های انسانی است. فناوری اطلاات در حدود دو هه قبل پا به عرصه های علمی و صنعتی گذاشته است و اروزه به عنوان یک تخصص میان رشته ای با تلفیق ریاضی، رایانه، اطلاعات، اطلاع رسانی و مخابرات در فهرست تکنولوژی های نوین جهان قرار گرفته است.لذا پیشرفت فناوری اطلاعات مدیون تحقیقات انجام شده در علوم ذکر شده است.
شاید در دو دهه قبل بسیاری از متخصصین عصر صنعتی با این سرعت به عصر اطلاعات تغییر یابد و امروز بشر آینده را رقم بزند. که در آن بعد زمانی ، معلولیت جسمی،مشکلات اقتصادی، فاصله جغرافیایی و ... مانعی برای حرکت وپیشرفت نباشند.
در عصر حاضر فناوری اطلاعات در تعریف قدرت وتمدن جوامع نقش کلیدی پیدا کرده است.
از این رو در دوهه گذشته کشور های پیشرفته و صاحب فناوری، به فناوری اطلاعات به عنوان محور بنیادین توسعه توجه کرده اند.رشد سریع ارتباطات و فناوری اطلاعات و ورود آن به سازمان ها و جامعه بدون آمموزش و انباشت های قبلی است.رویکردی که سازمان را دستخوش تحولات ناباورانه کرده است و اینتحولات هر چند که موجب خلق روش های نوینی برای پیشبرد هرچه سریعتر و یهتر کارها شده است، اما بدون شناخت کامل، جامعه و سازمان ها ی موجود در آن را از هدف اصلی خود تا حدودی منصرف کرده است.
عصر ارتباطات و اطلاعات پیچیدگی های روز افزونی را بر زندگی فردی و سازمانی انسان امروزی تحمیل کرده است.امروز، راه شرکت ها و سازمان ها در راستای کسب مزیت ها رقابتی وحفظ و توسعه آن ها،یاد گیری زود تر و سریع تر از رقبا و بر طرف کردن چالش های موجود بر سر راه آن مزیت هاست. چرا که سرعت حول این انقلاب آنقدر زیاد است که حتی نمی توان برای آن برنامه ریزی کرد.این فناوری به زندگی فردی و سازمانی ما وارد شد و هر روز نگاه افراد جامعه را بیشتر به سوی خود جلب کرد.
مدیران جامعه و سازمان ها بدون شناخت کافی از توانایی های این فناوری، همچنان نگاهی نه از روی تعمق و تفکر بلکه در حد استفاده از حداقل توانایی های آن دارند.
امروزه با گسترش فناوری اطلاعات امکان بهره گیری از منافع دیگران به سرعت و بدون نیاز به طی مسافتی، امکان همکاری و مشارکت گروهی از افراد و یا سازمان ها در قالب یک سازمان مجازی فراهم شده است. این تغییر در کسب و ار و بومی نمودن خلاقانه آن مستلزم بهره گیری توأمان از هنر وعلم مدیریت به همراه تسهیلات ارتباطات و فناوری اطلاعات و همچنین نیاز های محیطی جامعه پیرامونمان است. و برای کشف وشکار
فرصت ها از بصیرت و شناخت شهودی بیشتر از شناخت منطقی و فرایندی بهره گیری باید کرد.
فناوری اطلاعات در زمره زیر بنای حرکت جوامع و نسل آینده در کلیه زمینه هاست و به عنوان بستر وابزاری مهم برای رشد سایر بخش های مهم
می باشد.تأثیر فناوری اطلاعات بسیار عمیق است و نادیده گرفتن آن منجر به نداشتن جایگاهی در عصر جدید خواهد بود از این رو نگرش به آینده و حرکت های ایجاد می کند و در واقع نوعی تکنولوژی فراگیر است و دامنه تغییرات آن بسیار متنوع می باشد و از جانشینی اطلاعات به جای انرژی یا نیروی کار انسانی در بخش تولید صنعتی یا تغییر در بخش درونی خدمات، از خدمات پرسنلی تا خدمات اجتماعی و سیتم های توزیعی را در بر می گیرد و اطلاعات برای سییستم آنقدر مهم است که مانند خونی است که در شریان های سیستم در جریان است.
خونی که حیات سیستم به آن وابستگی دارد.
این میهمان ناخوانده باچنین سرعتی وارد کشورمان شد که حتی مسؤلان نتوانستند با بصیرت و آگاهی به این پدیده خوشامد گویند.هر چند که سرعت پیشرفت این فناوری فوق تصور است اما با انجام یک مهندسی مجدد در ساختار و قوانین کشور جهت سازگازی فرایند های جامعه با این فناوری، آنچنان اساسی می شود که هر روز تأخیر در آن موجب وارد آمدن زیانی مضاعف بر پیکره جامعه است.
ادامه دارد...
منابع:اصول و مفاهیم فناوری اطلاعات،دکتر محمود زرگر
www.hanafsh.net
در آمدی بر مطالعات ارتباطی، جان فیسک،ترجمه:مهدی عزائی،دفتر مطالعات و توسعه رسانه ها، 1385
گرد آورنده: سامان فرج پور
باسلام.
بسیار مطالب ارزندهای در این سایت طراحی گردیده است.از زحمات شما دلسوزان تشکر میکنم.
از لطفی که دارید کمال تشکر را می کنم
سلام.ممنون از لطفتون مطالب خوبی هست تشکر