شهرهاى اینترنتى در قرن ۲۱

امروزه بحث توسعه شهرها به شبکه جهانى (اینترنت) نیز سرایت پیدا کرده است. شهرها و شهرک هاى جدیدى در فضاى مجازى ظاهر مى شوند که مصالح آنها از خشت و ملات دیجیتالى تشکیل شده اند. این شهر هاى الکترونیکى در زبان عامه با اصطلاح شهرهاى مجازى (Virtual Cities) شناخته مى شوند.

در هر لحظه هزاران نفر از مردم سراسر دنیا مشغول استفاده از این شهرهاى مجازى براى انجام کارهاى روزمره مثل خرید، استراحت و یا ملاقات دوستان هستند.شهرها به طور کلى مراکز جغرافیایى تجمع انسان ها و فعالیت ها و خدماتى است که توسط آنها انجام مى شود. به همین دلیل است که نحوه آرایش عناصر شهرى و شکل امروزى شهرنشینى براى مردم بسیار آشنا است. در نتیجه شهرهاى مجازى مى توانند مدل استعارى تمام اطلاعات و خدماتى باشند که در شهرهاى حقیقى وجود دارند. این شهرها کانون هاى الکترونیکى هستند که حتى انسان هاى ساکن محلات و ساختمان ها را نیز بر روى صفحه نمایش کامپیوتر شما به تصویر مى کشند.براى بررسى شهرهاى مجازى لازم است ابتدا به طبیعت آنها بپردازیم و سپس به سراغ نحوه ساخت و انواع سه بعدى آنها برویم. در نهایت نیز رویکردى به آینده این شهرها خواهیم داشت؛ زمانى که «شهرهاى مجازى- حقیقى» با ظاهرى کاملاً مشابه شهرها و ساختمان ها، ظرفیت ذخیره اطلاعات و از همه مهم تر احساس حقیقى شهرنشینى متولد خواهند شد.عبارت شهر مجازى براى توصیف اشکال گوناگون ذخیره و نمایش اطلاعات به کار مى رود. با این حال تفاوت هاى عمده اى میان انواع شهرهاى مجازى در اینترنت وجود دارد و مى توان آنها را به چهار گروه بزرگ تقسیم کرد.

امروزه بحث توسعه شهرها به شبکه جهانى (اینترنت) نیز سرایت پیدا کرده است. شهرها و شهرک هاى جدیدى در فضاى مجازى ظاهر مى شوند که مصالح آنها از خشت و ملات دیجیتالى تشکیل شده اند. این شهر هاى الکترونیکى در زبان عامه با اصطلاح شهرهاى مجازى (Virtual Cities) شناخته مى شوند.

در هر لحظه هزاران نفر از مردم سراسر دنیا مشغول استفاده از این شهرهاى مجازى براى انجام کارهاى روزمره مثل خرید، استراحت و یا ملاقات دوستان هستند.شهرها به طور کلى مراکز جغرافیایى تجمع انسان ها و فعالیت ها و خدماتى است که توسط آنها انجام مى شود. به همین دلیل است که نحوه آرایش عناصر شهرى و شکل امروزى شهرنشینى براى مردم بسیار آشنا است. در نتیجه شهرهاى مجازى مى توانند مدل استعارى تمام اطلاعات و خدماتى باشند که در شهرهاى حقیقى وجود دارند. این شهرها کانون هاى الکترونیکى هستند که حتى انسان هاى ساکن محلات و ساختمان ها را نیز بر روى صفحه نمایش کامپیوتر شما به تصویر مى کشند.براى بررسى شهرهاى مجازى لازم است ابتدا به طبیعت آنها بپردازیم و سپس به سراغ نحوه ساخت و انواع سه بعدى آنها برویم. در نهایت نیز رویکردى به آینده این شهرها خواهیم داشت؛ زمانى که «شهرهاى مجازى- حقیقى» با ظاهرى کاملاً مشابه شهرها و ساختمان ها، ظرفیت ذخیره اطلاعات و از همه مهم تر احساس حقیقى شهرنشینى متولد خواهند شد.عبارت شهر مجازى براى توصیف اشکال گوناگون ذخیره و نمایش اطلاعات به کار مى رود. با این حال تفاوت هاى عمده اى میان انواع شهرهاى مجازى در اینترنت وجود دارد و مى توان آنها را به چهار گروه بزرگ تقسیم کرد.

دسته اول صفحات اینترنتى هستند که خود را «شهر مجازى» معرفى مى کنند، اما ماهیت آنان صرفاً در راهنماها و مجموعه هاى فهرست بندى شده اى از اطلاعات خلاصه مى شود. این صفحات فقط براى دستیابى به مقاصد تبلیغاتى و ترویج صنعت توریسم ساخته مى شوند و به هیچ وجه ارائه کننده وجه ساختمانى و ظاهرى شهرهاى مجازى نیستند. براى مثال مى توان از سایت اینترنتى http://www.brighton.co.uk نام برد.

دسته دوم شهرهاى مجازى مسطح هستند که از نقشه هاى شهرى یا ساختمانى براى نمایش اطلاعات استفاده مى کنند. مثال خوب این صفحات اینترنتى «بولونیاى مجازى» (Virtual Bologna) است که از نقشه جزئیات و مشخصه هاى مهم زمینى و ساختمانى شهر به صورت گرافیکى تشکیل شده است.

دسته سوم شهرهاى مجازى سه بعدى هستند که با استفاده از فناورى «حقیقت مجازى» به مدل سازى ترکیب شهرها با درجات مختلف صحت و نزدیکى به واقعیت مى پردازند. بعداً به چند مثال جالب اشاره خواهیم کرد.

دسته چهارم را مى توان «شهرهاى مجازى واقعى» نامید. یعنى معادل هاى بسیار واقع گرایانه شهرها، که احساس اصیل و حقیقى راه رفتن در یک منطقه شهرى را به مردم القا مى کنند.
براى واقعیت بخشیدن به این احساس، شهر مجازى باید داراى ظاهرى به اندازه کافى واقعى، تنوع خدمات، کارکردها و اطلاعات باشد و از همه مهمتر، بستر مناسبى براى تعاملات اجتماعى میان مردم فراهم کند.

البته درباره امکانات وجودى چنین شهرهایى در اینترنت، بیشتر بحث خواهیم کرد. در ابتدا بد نیست به مطالعه عمیق تر مدل هاى سه بعدى بپردازیم.

روش هاى بسیار متنوعى براى ساخت مدل هاى سه بعدى شهر مجازى در اینترنت مورد استفاده قرار مى گیرد که انسان ها را به حرکت و قدم زدن در آنها قادر مى سازد. رویکرد مشهور و متداول سازندگان این مدل ها، استفاده از زبان مدل سازى واقعیت مجازى (Virtual Reality Modeling Language) است؛ زبان اینترنتى که قادر است اشیاى سه بعدى را در ابعاد مختلف، از مولکول گرفته تا ساختمان ها و شهرها، طراحى کند.این نرم افزار، وسیله اى است بسیار منعطف، کارآمد و قدرتمند که براى ساخت شهرهاى مجازى، از جمله شهر مجازى توکیو از آن استفاده شده است. شهر مجازى توکیو به وسیله شرکت (Planet 9Studio) طراحى شده است. علاوه بر این زبان، فناورى هاى اختصاصى دیگرى توسط شرکت هایى که در این زمینه به نوآورى پرداخته اند، ارائه مى شود. یکى از جالب ترین این روش ها متعلق به شرکت «Superscape» است که در حال حاضر براى تسهیل خرید محصولات به صورت آن لاین، مشغول ساخت شهرهاى مجازى اینترنتى است.

مدل هاى سه بعدى، قابل پیاده شدن (Download) از اینترنت هستند. به طورى که شما بدون نیاز به وصل بودن رایانه تان به اینترنت، مى توانید به جست وجوى آزادانه در خیابان ها و مشاهده جزئیات از همه زوایا بپردازید. البته این مثال ها، با «شهر هاى مجازى واقعى» بسیار فاصله دارند. چرا که اطلاعات موجود در آنها داراى عمق نبوده و در وراى ظاهر حقیقى آنها هیچ تعامل اجتماعى صورت نمى گیرد.

شهرهاى مجازى واقعى
امروزه گروه هاى مختلفى در سراسر دنیا مشغول تحقیق در زمینه طراحى پیش نمونه هاى این شهرها در فضاى مجازى هستند. یکى از این گروه ها در مرکز تحقیقات مجازى پیشرفته (۱) دانشگاه لندن (۲) فعالیت مى کند. این گروه تحقیقاتى مى کوشد شهر مجازى لندن را با ویژگى هاى ریخت شناسى یک شهر واقعى براى تامین یک محتواى اطلاعاتى غنى و مرجع بسازد. این سیستم همچنین امکان تعامل چندطرفه میان ساکنان و بازدیدکنندگان سایت را فراهم خواهد کرد.

براى آنکه این سایت ها بتوانند حس واقعى زندگى در یک شهر را به مردم القا کنند، باید قابلیت برقرارى تعاملات اجتماعى از طرق ملاقات هاى رو در رو، گفت وگو و یا گپ زدن (Chatting) را داشته باشند. این امر امکان پذیر نخواهد بود مگر به وسیله طراحى اشکال سه بعدى در محیط هاى چندکاربره، که به موجب آن هر تعداد از کاربران مى توانند در یک محل واحد حضور پیدا کنند. هر کدام از این کاربران در این محیط مجازى به صورت یک شکل واره (Avatar) و با ویژگى هاى جسمى خاص شناسایى خواهند شد. شکل واره ها تحت کنترل مستقیم کاربران و با جهت دهى آنان حرکت مى کنند و با آنکه نماینده کاربران در محیط مجازى هستند، اما لزوماً نباید به انسان شباهت داشته باشند. گفت وگوى میان شکل واره ها از طریق کادر مشخص شده براى گپ زدن در صفحه نمایش رایانه صورت خواهد گرفت. با وجود سخت بودن نوشتن و ارسال پیام ها براى انجام گفت و گو این روش همچنان بهترین و عمومى ترین روش ارتباط در اینترنت است.

محققین معتقدند یکى از عوامل دیگرى که مى تواند در ساخت یک شهر مجازى واقعى موثر باشد آن است که تمام ساختار این شهر باید از نظر جغرافیایى قابل ارجاع به واقعیت باشد. این شهرهاى مجازى نسل آینده سیستم هاى اطلاعات جغرافیایى (GIS) را نیز شکل خواهند داد؛ زمانى که تمام اطلاعات جغرافیایى از طریق اشیا به نمایش درخواهند آمد.

زبان مد ل سازى حقیقت مجازى (VRML) امکان طراحى شهرهاى مجازى کم حجمى را مى دهد که پیاده کردن شان (Download) بسیار سریع انجام مى شود. حجم صفحات اینترنتى که از طریق این نرم افزار ساخته مى شوند، بسته به بافت سطوح موجود در صفحه متغیر است. هرچه تنوع بافت ها بیشتر باشد درجه نزدیکى این شهرها به واقعیت بالاتر خواهد رفت. به زودى نسخه VRML2.0 جایگزین نسخه پیشین خواهد شد و امکان نمایش رفتارهاى انسانى در شهرها را تسهیل خواهد کرد.
آیا در قرن بیست و یکم شاهد به حقیقت پیوستن رویاى شهرهاى مجازى خواهیم بود؟
شرق

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد